Rozważanie 13
Pocieszeń pełna
w Warszawie na Piwnej
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Tyś na Starówce przekłuta mieczami
módl się za nami
podejmując kolejne kroki w wędrówce proponowanej przez ks. Jana Twardowskiego, zatrzymujemy się w stolicy naszej Ojczyzny. Jesteśmy w Warszawie, mieście tak bliskim i wyjątkowym dla księdza – poety. To tu się urodził, uczył się, studiował, pracował, tworzył i tutaj odszedł do wieczności. Dziś zaprasza nas do kościoła św. Marcina przy ulicy Piwnej, gdzie od XV wieku znajduje się nie wszystkim znany, a słynący łaskami obraz Matki Bożej Pocieszenia. Jest to obraz Matki Bożej Bolesnej. Znajduje się on w kaplicy zamykającej ciąg prawej nawy. Ten późnogotycki obraz aż do Powstania Warszawskiego znajdował się w ołtarzu głównym kościoła. Jak czytamy w różnych źródłach, przypuszcza się, że obraz powstał wraz z odbudową kościoła po pożarze w 1478 r. Istnieje wprawdzie legenda, lecz jest ona w świetle historii sztuki nieprawdopodobna, że obraz ten był darem fundatora kościoła, księcia Ziemowita III Mazowieckiego.
W 1489 r. biskup poznański Uriel Górka udzielił odpustu ołtarzowi Matki Bożej Pocieszenia. Tak napisała o tym obrazie Teresa Mroczko w publikacji o sztuce Warszawy, wydanej w 1986 r.: „Kompozycja obrazu uzależniona była od pierwowzoru graficznego Mistrza ES, użytego również jako wzór m.in. do obrazu Matki Boskiej Bolesnej w klasztorze franciszkanów w Krakowie oraz obrazu benedyktynek w Staniątkach. Postacie fundatorów klęczących u stóp Maryi wyobrażają może rodzinę mieszczanina warszawskiego Kaspra Rzepechy, kolatora ołtarza, na którego prośbę obdarzono ołtarz odpustem”.
Obraz, przed którym chcemy dziś się zatrzymać, nie jest obrazem oryginalnym. Ten pierwotny obraz był późnogotycki, namalowany temperą na desce. Widoczny na nim miecz o esowatym kształcie jelca, wbity jest w serce Maryi i pozwala datować obraz na koniec XV w. Postać Matki Bożej, ujęta jest w kontrapoście, ma twarz pełną przejmującego bólu, z oczu spływają łzy. Maryję otaczają postacie czterech aniołów trzymających tzw. Arma Christi, czyli insygnia Męki Pańskiej. Złote tło obrazu zdobiły motywy roślinne, tłoczone w zaprawie. Niestety, obraz podzielił smutne losy powstańczej Warszawy i został zniszczony.
Reklama
Gdy po zakończeniu II wojny światowej siostry Franciszkanki Służebnice Krzyża otrzymały ten zrujnowany niemal doszczętnie kościół, od razu pomyślały o rekonstrukcji zniszczonego obrazu. Dokonała jej w r. 1950 malarka Zaborowska z Zakopanego na podstawie omawianej litografii. Początkowo obraz przechowywany był w Laskach, gdyż wówczas siostry zostały z kościoła czasowo usunięte przez władze komunistyczne. Po ponownym odzyskaniu kościoła urządzono jego wnętrze według całościowego projektu s. Almy Skrzydlewskiej, absolwentki WSSP w Poznaniu. Ten wystrój kościoła okazał się prekursorskim dziełem we współczesnej polskiej sztuce sakralnej. Jako pierwsza ukończona została kaplica Matki Bożej Pocieszenia z tym cudownym obrazem, który został poświęcony przez Prymasa Wyszyńskiego 10 lutego 1957 r. Obok obrazu w kaplicy znajdują się cztery polichromowane odlewy z dawnego ołtarza augustiańskiego, gdyż dawniej kościół był kościołem klasztornym augustianów.
Wpatrzeni w obraz Matki Bożej Pocieszenia wołajmy: Matko Pocieszenia, życia strzeż i zdrowia. Od powietrza, wojny, ognia i przednowia! O, przeżegnaj, jak kraj długi, Nasze prace, nasze pługi, strzeż naszego domu mienia! Święta Matko Pocieszenia, Nie opuszczaj nas! Matko Pocieszenia, wejdź w rodziny nasze, Święty pokój Boży w każde wnieś poddasze! Wiarę ojców, miłość matek I niewinność ratuj dziatek Wśród niewiary i zgorszenia! Święta Matko Pocieszenia, Nie opuszczaj nas!
