Dzieciństwo w Barrio Flores

„Kiedy ktoś mówi mi, że jestem chłopskim papieżem („Papa villero”), modlę się tylko, abym był tego godny”, napisał Franciszek, wspominając »złożony, wieloetniczny, wieloreligijny i wielokulturowy mikrokosmos« Barrio Flores, dzielnicy Buenos Aires, w której spędził dzieciństwo. Tutaj „różnice były normalne i szanowaliśmy się nawzajem”. Papież Bergoglio wspomina grupy katolickich, żydowskich i muzułmańskich przyjaciół, którzy akceptowali się nawzajem bez zastrzeżeń.

„Współczesna Magdalena”

Papież wspomina również swoje spotkanie z prostytutkami, obrazem „ciemniejszej i bardziej uciążliwej strony egzystencji”, którą znał od dzieciństwa na argentyńskich przedmieściach. Kiedy został biskupem, Bergoglio odprawił mszę św. dla niektórych z tych kobiet, które od tego czasu zmieniły swoje życie. „Prostytuowałam się wszędzie”, wyznała mu jedna z nich, zwana Porota, ”nawet w Stanach Zjednoczonych. Zarabiałam pieniądze, potem zakochałam się w starszym mężczyźnie, był moim kochankiem, a kiedy umarł, zmieniłam swoje życie. Teraz mam emeryturę. I kąpię starszych mężczyzn i kobiety w domach starców, którzy nie mają nikogo, kto by się nimi opiekował. Nie chodzę często na msze św. i robiłam wszystko ze swoim ciałem, ale teraz chcę zająć się ciałami, którymi nikt się nie zajmuje”. „Współczesna Magdalena”, jak Franciszek nazywa tę kobietę w swoich wspomnieniach. Zadzwoniła do niego po raz ostatni ze szpitala, na krótko przed śmiercią, aby przyjąć namaszczenie chorych i komunię. „Wróciła do domu zdrowa” - napisał papież, »jak celnicy i prostytutki, którzy «prędzej wejdą do królestwa Bożego” (Mt 21, 31). A ja bardzo ją kochałem. Nawet dzisiaj nigdy nie zapominam modlić się za nią w rocznicę jej śmierci”.

Przyjaźń z „Padre Pepe”

W autobiografii nie brakuje też wspomnień o więźniach, którzy robili szczotki do ubrań, a także historii o tym, jak doszło do wieloletniej przyjaźni z ks. José de Paola, znanym jako „Padre Pepe”. Ksiądz, który pracuje w peryferyjnej dzielnicy miasta, był wspierany przez przyszłego papieża w czasie kryzysu, słuchając go i będąc blisko niego. Tam, gdzie „państwo jest nieobecne od czterdziestu lat” i gdzie uzależnienie od narkotyków „jest plagą, która mnoży rozpacz”, właśnie tam - stwierdza papież - „na tych peryferiach, które zawsze muszą być nowym centrum Kościoła, grupa świeckich i kapłanów, takich jak ojciec Pepe, żyje i daje świadectwo Ewangelii każdego dnia, pośród wyrzutków gospodarki, która zabija”.

Religia nie jest opium dla ludu, wiara jest spotkaniem

Trudna rzeczywistość, z której jasno wynika, że wbrew temu, co mówią inni, religia w żadnym wypadku nie jest „opium dla ludu, uspokajającą narracją, która alienuje ludzi”, potwierdza papież. Wręcz przeciwnie: to właśnie „dzięki wierze i temu zaangażowaniu duszpasterskiemu i obywatelskiemu” przedmieścia „przeszły niewyobrażalny rozwój pomimo ogromnych trudności”. „Podobnie jak wiara, „każda posługa jest zawsze spotkaniem” stwierdza papież, podkreślając, że możemy „wiele nauczyć się od ubogich”.

Podróż do Iraku i „rana w sercu” Mosulu

Oprócz dramatu miejskich peryferii, Franciszek przygląda się również dramatowi zniszczonego konfliktem Iraku. Podczas swojej historycznej wizyty w dniach 5-8 marca 2021 r. - pierwszej wizyty papieża w tym kraju - Franciszek szczególnie wspomina „ranę w sercu”, jaką stanowił Mosul:

„Jedno z najstarszych miast na świecie, pełne historii i tradycji, które było świadkiem przemian różnych cywilizacji na przestrzeni czasu i było symbolem pokojowego współistnienia różnych kultur w jednym i tym samym kraju - Arabów, Kurdów, Ormian, Turkmenów, chrześcijan, Syryjczyków - ukazało się moim oczom jako pole ruin po tym, jak Państwo Islamskie okupowało je przez trzy lata i uczyniło z niego swoją twierdzę” - wspomina poruszające chwile w mieście głowa Kościoła. Przelatujący z wysokości helikoptera obszar ukazał mu się jako „rentgenowski obraz nienawiści, jednego z najpotężniejszych uczuć naszych czasów”.

Zatrute owoce wojny

Franciszek wspomina również trudny kontekst organizacyjny tej podróży, który wynikał zarówno z trwającej pandemii Covid-19, jak i niepewnej kwestii bezpieczeństwa. „Prawie wszyscy mi to odradzali ... ale, jak pisze, wciąż czuł, że musi udać się do ziemi Abrahama, „wspólnego przodka Żydów, chrześcijan i muzułmanów”.

„To również bardzo na mnie wpłynęło”

W tym kontekście nie ukrywał, że otrzymał informacje od brytyjskich służb specjalnych o dwóch atakach bombowych, które zostały przygotowane podczas jego wizyty w Mosulu. Jednym z napastników była kobieta wypełniona materiałami wybuchowymi, a drugi podróżował furgonetką. Obaj zostali przechwyceni przez iracką policję i zabici, zanim zdążyli wprowadzić swój plan w życie. „To również głęboko mnie dotknęło”, podkreśla Franciszek, »to także był zatruty owoc wojny«.

Priorytetem jest rozsądek, a nie konflikt

Pośród całej nienawiści papież dostrzegł jednak także światełko nadziei podczas spotkania z Wielkim Ajatollahem Ali al-Sistanim w Nadżafie 6 marca trzy lata temu: spotkania, które „Stolica Apostolska przygotowywała od dziesięcioleci” i które odbyło się w braterskiej atmosferze w domu al-Sistaniego. „Gest, który na Wschodzie jest nawet bardziej wymowny niż deklaracje, niż dokumenty, ponieważ oznacza przyjaźń, przynależność do tej samej rodziny”, wyjaśnia Franciszek. „To dobrze zrobiło mojej duszy i poczułem się zaszczycony”. W odniesieniu do ajatollaha papież przypomniał w szczególności „wspólne wezwanie skierowane do wielkich mocarstw, aby wyrzekły się języka wojny i nadały priorytet rozumowi i mądrości”. A także zdanie, które „nosił ze sobą jak cenny dar: »Ludzie są albo braćmi przez religię, albo równi przez stworzenie«”.

Jak poinformował Kösel-Verlag nowa autobiografia papieża Franciszka zostanie opublikowana na początku 2025 roku. Książka zatytułowana „Nadzieja” („Speranza”) ukaże się jednocześnie w 80 krajach 14 stycznia.

"Jest to pierwsza autobiografia papieża za jego życia" - wydawca. Przypomniał, że Jan Paweł II opublikował swoje wspomnienia w 1996 roku pod tytułem „Dar i tajemnica”. W marcu br. ukazała się książka pt. „Życie. Moja historia w Historii” z autobiograficznymi wątkami Franciszka. Jednak książka ta składa się głównie z zapisu kilku rozmów, które włoski dziennikarz telewizyjny Fabio Marchese Ragona przeprowadził z papieżem.

Historia podróży

„Księga mojego życia jest historią podróży nadziei, podróży, której nie mogę oddzielić od podróży mojej rodziny, mojego ludu, całego ludu Bożego” - cytuje głowę Kościoła wydawca. "Na każdej stronie, w każdym fragmencie, jest to także księga tych, którzy podróżowali ze mną, tych, którzy byli przede mną, tych, którzy pójdą za mną" - czytamy.

Według wydawcy, wspomnienia papieża Franciszka rozpoczynają się we wczesnych latach XX wieku od historii jego włoskich korzeni i przygody jego przodków z emigracją do Ameryki Południowej. Następnie przechodzi do dzieciństwa i młodości oraz powodów, dla których wybrał powołanie kapłańskie, aż do dnia dzisiejszego.

Wzruszający i ludzki, przejmujący i dramatyczny

Wydawca zapewnia, że „tekst jest pełen nowości i niepublikowanych historii, które są wzruszające i bardzo ludzkie, przejmujące i dramatyczne, ale także humorystyczne”. Papież odzwierciedla „otwarcie, odważnie i proroczo niektóre z najważniejszych i najbardziej kontrowersyjnych kwestii naszych czasów oraz decydujące momenty jego posługi jako głowy Kościoła rzymskokatolickiego”.

Według wydawcy, książka pierwotnie miała zostać opublikowana po śmierci papieża Franciszka, zgodnie z jego życzeniem. Jednak jubileusz Roku Świętego 2025 i „potrzeby naszych czasów” skłoniły go do „udostępnienia tej cennej spuścizny już teraz”. Książka zawiera również „prywatne i niepublikowane zdjęcia dostarczone przez samego papieża”.