Reklama

Niedziela Częstochowska

Pamięci Żołnierzy Wyklętych

W Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych – 1 marca – przypominamy o bohaterskich żołnierzach antykomunistycznego podziemia niepodległościowego. Po 1945 r. jednym z najbardziej aktywnych ośrodków tworzenia konspiracji niepodległościowej w Polsce była Częstochowa

Niedziela częstochowska 9/2015, str. 4-5

[ TEMATY ]

żołnierze wyklęci

Archiwum Społecznego Komitetu Budowy Obelisku

Stanisław Sojczyński „Warszyc” (1910-1947)

Stanisław Sojczyński „Warszyc” (1910-1947)

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W Częstochowie po upadku Powstania Warszawskiego założyła swoją tajną siedzibę Kwatera Główna Armii Krajowej. Na pamiątkę tego wydarzenia na fasadzie domu przy ul. 7 Kamienic 21, gdzie w styczniu 1945 r. przebywał ostatni dowódca AK gen. Leopold Okulicki – „Niedźwiadek”, umieszczono płytę ze stosowną informacją dla potomnych. To właśnie tam generał wydał rozkaz o rozwiązaniu AK, którego celem była ochrona członków największej w II wojnie światowej formacji konspiracyjnej przed działaniami Armii Czerwonej.

W niedługim czasie gen. Okulicki, wraz z 15 innymi przywódcami Polskiego Państwa Podziemnego, został podstępnie aresztowany przez Sowietów, wywieziony do Moskwy, skazany, a następnie zgładzony. Podobny los spotkał tysiące oficerów i żołnierzy AK. Wielu spośród tych, którzy ocaleli, wstąpiło do podziemia antykomunistycznego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Jednym z aktywniejszych ośrodków tworzenia konspiracji niepodległościowej w Polsce po 1945 r. była Częstochowa. Z naszym miastem ściśle związana jest działalność zaliczanej do największych w kraju formacji antykomunistycznych przeciwstawiających się sowietyzacji Polski – Konspiracyjnego Wojska Polskiego (KWP), dowodzonego przez kpt. Stanisława Sojczyńskiego – „Warszyca” (jest on najbardziej znany właśnie pod tym pseudonimem).

Losy dowódcy

Reklama

Stanisław Sojczyński urodził się 30 marca 1910 r. w Rzejowicach w powiecie radomszczańskim. Po ukończeniu w 1932 r. Państwowego Seminarium Nauczycielskiego im. Tadeusza Kościuszki w Częstochowie rozpoczął służbę wojskową. Zaliczył Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy Piechoty w 27. Pułku Piechoty w Częstochowie. Pracował w okolicach Częstochowy w szkole powszechnej jako nauczyciel języka polskiego.

W kampanii 1939 r. walczył m.in. w okolicach Hrubieszowa w grupie „Kowel”. Po powrocie w rodzinne strony włączył się w konspirację i został zaprzysiężony na żołnierza Służby Zwycięstwu Polski (SZP). Przyjął wówczas pseudonim „Wojnar”. Dał się poznać jako zdolny organizator – utworzył w Rzejowicach Podobwód SZP (później przemianowane na Związek Walki Zbrojnej). Został wkrótce komendantem Podobwodu. W 1942 r. został także zastępcą komendanta Obwodu Radomsko AK, jak również szefem Kedywu w Obwodzie.

Jako dowódca grup partyzanckich wsławił się atakiem w nocy z 7 na 8 sierpnia 1943 r. na więzienie niemieckie w Radomsku, w wyniku którego uwolniono ok. 40 Polaków i 11 Żydów (więźniowie byli w większości członkami podziemia). Za tę akcję został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari. Sojczyński utworzył pierwszy w Obwodzie Radomsko AK oddział partyzancki, którym dowodził do listopada 1943 r. W czasie akcji „Burza” dowodził I batalionem 27. Pułku Piechoty AK. Batalion walczył z Niemcami na terenie powiatu Radomsko, wchodzącego w skład Inspektoratu Częstochowskiego AK. Po wybuchu powstania w Warszawie Armia Krajowa podjęła próby przerzucenia większych sił do stolicy. Oddziałom Obwodu Radomsko-Kieleckiego ta sztuka się nie udała.

Broni nie złożę!

Reklama

W styczniu 1945 r. „Warszyc” otrzymał awans na stopień kapitana piechoty. W tym czasie ziemie polskie „wyzwalała” Armia Czerwona (wraz z końcem wojny przemianowana na Armię Radziecką). Sojczyński uważał, że dopóki istnieje choćby najmniejsza nadzieja na niepodległość Polski po pokonaniu Niemiec oraz możliwość zdemaskowania zaborczej polityki Stalina, dopóty obowiązkiem polskich żołnierzy jest walczyć, nawet za cenę wielkich ofiar. „Nasza działalność jest buntem przeciw bezprawiu, jest wykazywaniem go i zwalczaniem wszelkimi dostępnymi środkami, jest samoobroną i walką o wolność, i suwerenność Polski metodami Ruchu Podziemnego” – pisał m.in. w jednym z późniejszych rozkazów „Warszyc”.

NKWD i „polska” bezpieka polowały na ludzi Polskiego Państwa Podziemnego, dlatego nierzadko decydowali się oni pozostać w lesie. „Warszyc”, również poszukiwany przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa, postanowił tworzyć nurt tzw. drugiej konspiracji. 3 kwietnia 1945 r. wydał rozkaz swoim dawnym żołnierzom z 27. Pułku Piechoty AK, by zebrali się pod bronią pod jego dowództwem. W Radomsku utworzył tajną organizację pod kryptonimem „Manewr”, następnie „Walka z Bezprawiem”. 12 sierpnia 1945 r. wydał „List otwarty” do płk. Jana Mazurkiewicza ps. Radosław, w którym uznał za zdradę jego apel o wychodzenie z konspiracji. Cztery dni później w kolejnym rozkazie nakreślił zadania dla swojej organizacji. Nie wahał się określić działalności władz komunistycznych jako przestępczej. Wśród celów, jakie wyznaczył, były m.in. ochrona społeczeństwa oraz żołnierzy konspiracji przed terrorem bezpieki.

Reklama

Od 8 stycznia 1946 r. organizacja kierowana przez „Warszyca” przyjęła nazwę: „Samodzielna Grupa Konspiracyjnego Wojska Polskiego” o kryptonimie „Lasy”, „Bory”. Sojczyński zdołał zgromadzić ok. 4 tys. ludzi. Obszarem ich działania były województwa: łódzkie, częściowo kieleckie, śląskie i poznańskie. Do najbardziej spektakularnych akcji przeprowadzonych przez Konspiracyjne Wojsko Polskie należy zaliczyć uwolnienie więźniów w Radomsku w nocy z 19 na 20 kwietnia 1946 r. Atakiem dowodził Jan Rogólka ps. Grot. Oprócz uwolnienia 57 osób próbowano zlikwidować członków PPR, na których Konspiracyjne Wojsko Polskie wydało wyroki śmierci. W czasie odwrotu żołnierze wyklęci rozbili trzykrotnie liczniejszy oddział komunistycznego Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Władza ludowa rzuciła do walki z konspiracją wszystkie dostępne siły i środki.

Pozostanie pamięć

W Częstochowie przy zbiegu ulic Wręczyckiej i św. Rocha stoi obelisk (odsłonięty w maju 2013 r.) upamiętniający „Warszyca”. Przy Wręczyckiej 11 znajdowała się ostatnia jego zakonspirowana siedziba; tam też 27 czerwca 1946 r. został aresztowany. Wytropili go ludzie wysłani przez samego płk. Mieczysława Moczara, owianego złą sławą szefa Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Łodzi. Sojczyńskiego zdradził Henryk Brzóska. Wkrótce zresztą, po przejęciu archiwum organizacji, nastąpiła fala aresztowań członków Konspiracyjnego Wojska Polskiego. Nie zakończyło to jednak działalności KWP. Ostatni jego żołnierze pozostawali w podziemiu aż do 1954 r.

Wojskowy Sąd Rejonowy w Łodzi przeprowadził proces dowództwa KWP. „Warszyc”, jak i grupa jego żołnierzy, zostali skazani na śmierć. Miejsce pochówku kpt. Stanisława Sojczyńskiego, zastrzelonego 19 lutego 1947 r., nie jest znane. Postanowieniem prezydenta Lecha Kaczyńskiego z 5 listopada 2009 r. kpt. „Warszyc” został pośmiertnie awansowany na stopień generała brygady.

2015-02-25 15:19

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Lublin: odnaleziono czaszkę Józefa Franczaka, ostatniego z żołnierzy wyklętych

[ TEMATY ]

Lublin

żołnierze wyklęci

ARCHIWUM TVP

W efekcie śledztwa prowadzonego przez lubelski oddział IPN odnaleziono czaszkę ostatniego żołnierza wyklętego, Józefa Franczaka. Syn partyzanta planuje zorganizować katolicki pogrzeb. - Dziękuję IPN, ciało złożone razem to spokój dla duszy – zaznaczył Marek Franczak.

Podczas konferencji prasowej w lubelskim oddziale IPN przedstawiono wyniki śledztwa, prowadzonego w sprawie rozczłonkowania zwłok Józefa Franczaka pseud. Laluś, Lalek. W toku postępowania ujawniono, iż zaginiona czaszka żołnierza wyklętego znajdowała się w zbiorach Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.
CZYTAJ DALEJ

Św. Teresa od Dzieciątka Jezus - "Moim powołaniem jest miłość"

Niedziela łódzka 22/2003

[ TEMATY ]

św. Teresa z Lisieux

Adobe Stock

Św. Teresa z Lisieux

Św. Teresa z Lisieux

O św. Teresie od Dzieciątka Jezus i Najświętszego Oblicza, karmelitance z Lisieux we Francji, powstały już opasłe tomy rozpraw teologicznych. W tym skromnym artykule pragnę zachęcić czytelników do przyjaźni z tą wielką świętą końca XIX w., która także dziś może stać się dla wielu ludzi przewodniczką na krętych drogach życia. Może także pomóc w zweryfikowaniu własnego stosunku do Pana Boga, relacji z Nim, Jego obrazu, który nosimy w sobie.

Życie św. Teresy daje się streścić w jednym słowie: miłość. Miłość była jej głównym posłannictwem, treścią i celem jej życia. Według św. Teresy, najważniejsze to wiedzieć, że jest się kochanym, i kochać. Prawda to, jak może się wydawać, banalna, ale aby dojść do takiego wniosku, trzeba w pełni zaakceptować siebie. Św. Teresie wcale nie było łatwo tego dokonać. Miała niesforny charakter. Była bardzo uparta, przewrażliwiona na swoim punkcie i spragniona uznania, łatwo ulegała emocjom. Wiedziała jednak, że tylko Bóg może dokonać w niej uzdrowienia, bo tylko On kocha miłością bez warunków. Dlatego zaufała Mu i pozwoliła się prowadzić, a to zaowocowało wyzwoleniem się od wszelkich trosk o samą siebie i uwierzeniem, że jest kochana taką, jaka jest. Miłość to dla św. Teresy "mała droga", jak zwykło się nazywać jej duchowy system przekonań, "droga zaufania małego dziecka, które bez obawy zasypia w ramionach Ojca". Św. Teresa ufała bowiem w miłość Boga i zdała się całkowicie na Niego. Chciała się stawać "mała" i wiedziała, że Bogu to się podoba, że On kocha jej słabości. Ona wskazała, na przekór panującemu długo i obecnemu często i dziś przekonaniu, że świętość nie jest dostępna jedynie dla wybranych, dla tych, którzy dokonują heroicznych czynów, ale jest w zasięgu wszystkich, nawet najmniejszych dusz kochających Boga i pragnących spełniać Jego wolę. Św. Teresa była przekonana, że to miłosierdzie Boga, a nie religijne zasługi, zaprowadzi ją do nieba. Św. Teresa chciała być aktywna nie w ćwiczeniu się w doskonałości, ale w sprawianiu Bogu przyjemności. Pragnęła robić wszystko nie dla zasług, ale po to, by Jemu było miło i dlatego mówiła: "Dzieci nie pracują, by zdobyć stanowisko, a jeżeli są grzeczne, to dla rozradowania rodziców; również nie trzeba pracować po to, by zostać świętym, ale aby sprawiać radość Panu Bogu". Św. Teresa przekonuje w ten sposób, że najważniejsze to wykonywać wszystko z miłości do Pana Boga. Taki stosunek trzeba mieć przede wszystkim do swoich codziennych obowiązków, które często są trudne, niepozorne i przesiąknięte rutyną. Nie jest jednak ważne, co robimy, ale czy wykonujemy to z miłością. Teresa mówiła, że "Jezus nie interesuje się wielkością naszych czynów ani nawet stopniem ich trudności, co miłością, która nas do nich przynagla". Przykład św. Teresy wskazuje na to, że usilne dążenie do doskonałości i przekonywanie innych, a zwłaszcza samego siebie, o swoich zasługach jest bezcelowe. Nigdy bowiem nie uda się nam dokonać takich czynów, które sprawią, że będziemy w pełni z siebie zadowoleni, jeśli nie przekonamy się, że Bóg nas kocha i akceptuje nasze słabości. Trzeba zgodzić się na swoją małość, bo to pozwoli Bogu działać w nas i przemieniać nasze życie. Św. Teresa chciała być słaba, bo wiedziała, że "moc w słabości się doskonali". Ta wielka święta, Doktor Kościoła, udowodniła, że można patrzeć na Boga jak na czułego, kochającego Ojca. Jednak trwanie w takim przekonaniu nie przyszło jej łatwo. Przeżywała wiele trudności w wierze, nieobce były jej niepokoje i wątpliwości, znała poczucie oddalenia od Boga. Dzięki temu może być nam, ludziom słabym, bardzo bliska. Jest także dowodem na to, że niepowodzenia i trudności są wpisane w życie każdego człowieka, nikt bowiem nie rodzi się święty, ale świętość wypracowuje się przez walkę z samym sobą, współpracę z łaską Bożą, wypełnianie woli Stwórcy. Teresa zrozumiała najgłębszą prawdę o Bogu zawartą w Biblii - że jest On miłością - i dlatego spośród licznych powołań, które odczuwała, wybrała jedno, mówiąc: "Moim powołaniem jest miłość", a w innym miejscu: "W sercu Kościoła, mojej Matki, będę miłością".
CZYTAJ DALEJ

Rzym: rozpoczęto starania o beatyfikację Carlo Casiniego – obrońcy życia ludzkiego

2025-10-02 10:39

[ TEMATY ]

beatyfikacja

Autorstwa Quirinale.it, Attribution/commons.wikimedia.org

Giorgio Napolitano i Carlo Casini

Giorgio Napolitano i Carlo Casini

Wczoraj, 1 października, na tablicy ogłoszeń Wikariatu Rzymskiego wywieszono edykt, który oficjalnie rozpoczyna proces beatyfikacyjny i kanonizacyjny Carlo Casiniego, założyciela Ruchu na rzecz Życia, zmarłego 23 marca 2020 r. w swoim rzymskim domu w wieku 85 lat.

W tej wstępnej fazie Trybunał diecezjalny Wikariatu Rzymskiego przystępuje do gromadzenia dokumentów i świadectw osób, które znały Casiniego, „uroczego męża i przykładnego ojca - czytamy w dokumencie - człowieka głęboko wierzącego w Boga, zakochanego w Chrystusie i Jego Ewangelii, wiernego Kościołowi i jego nauczaniu, przyjaciela maluczkich i najuboższych, odważnego, przekonanego, wiarygodnego, kompetentnego i konsekwentnego, niestrudzonego obrońcy życia ludzkiego od momentu poczęcia”. Przypomniano, że swe zaangażowanie w politykę przeżywał jako „najwyższą formę miłości”, stając się „znakiem i konkretnym świadectwem działania Boga na rzecz człowieka”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję