Reklama

Niedziela Kielecka

Maryja w Jakubowej Pałecznicy

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kościół i parafia w Pałecznicy kojarzone są przede wszystkim ze św. Jakubem. Tędy przebiega Małopolska Droga św. Jakuba, przed wizerunkiem patrona kościoła modlą się pielgrzymi z charakterystycznymi muszlami – znakiem przynależności do Bractwa. Święty patronuje także gminie i wielu jej przedsięwzięciom. Jest również w kościele wizerunek Maryi, otoczony lokalnym kultem. Niegdyś musiał on być znaczny, skoro parafia jest traktowana jako dawne sanktuarium lokalne.

Matka Boża Pałecznicka

Wizerunek wyobrażający Maryję z Dzieciątkiem znajduje się w prawym ołtarzu bocznym. Jest to obraz w typie Hodegetrii, czyli Maryi wskazującej drogę – konkretnie na Chrystusa, jako na drogę zbawienia. Matka Boża trzyma w ręku berło, a głowy obu Postaci zdobią korony, dekorowane motywem suchych wici akantowych ze wstęgami. Twarze oraz opadające na ramiona włosy Maryi określane są jako „malowane miękko, światłocieniowo”. Sukienka, berło, aureole i tło wykonane są z trybowanej blachy srebrnej. Wizerunek nakrywa metalowa sukienka z napisem łacińskim i nazwiskami jej fundatorów: Zygmunt Dobiński i Teresa z Turskich Dobińska. Fundację sukienek poświadcza data: 1739 rok, która zarazem sugeruje wcześniejszy i być może znaczny kult, skoro do obrazu sprawiono sukienki.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Źródła konserwatorskie, udostępnione w parafii, wskazują czas postania obrazu na ok. 1700 r. Obraz ma wymiary 95 x 75 cm.

Reklama

Kult Matki Bożej Pałecznickiej umacniał wprowadzony w parafii 1 stycznia 1840 r. Różaniec, przez ks. Franciszka Samlickiego, proboszcza w Pałecznicy w latach 1826-1849, który to fakt odnotowuje ks. Jan Wiśniewski.

Obraz Matki Bożej Pałecznickiej umieszczony jest w ołtarzu z 1695 r., w jego części środkowej. Ołtarz ma piękne zwieńczenie i podwójny cokół. Obraz Maryi otacza rama z akantowym ażurowym ornamentem, który ujmuje ramę od dołu i po bokach. W zwieńczeniu znajduje się obraz św. Józefa, u szczytu rzeźba gołębicy.

Można przypuszczać, że obraz przybył do parafii, jako dziękczynienie za odzyskanie jej z rąk innowierców i zarazem jako zapora przed innowierczymi prądami.

Z historii parafii

Reklama

Choć pierwsza wzmianka o istnieniu parafii jest z 1326 r., to musiała ona powstać znacznie wcześniej, skoro w tym czasie istniał już dekanat pałecznicki. Nie wiadomo, czy wspomniany przez Długosza w „Liber Beneficjorum” kościół z białego kamienia był pierwotną świątynią, czy może już drugim z kolei obiektem. Wiadomo na pewno, że pod koniec XVII wieku kościół został przebudowany i poddany ponownej konsekracji, której dokonał bp Stanisław Szembek w 1695 r. Trudno ocenić, w jakim stopniu rekonsekracja wynikała z przebudowy, a w jakim z wcześniejszego sprofanowania świątyni przez innowierców. Na pewno zmiany reformacyjne w Pałecznicy były długotrwałe, obejmując okres ponad 100 lat. Zbór powstał w 1550 r., gdy wieś należała do Stanisława Lasockiego. Kościół przekształcono na zbór w 1553 r., w 1557 r. odbył się tu zjazd, a w 1568 – synod. Trudno, wskutek braku dokumentów, odtworzyć wygląd kościoła przed przebudową w XVII wieku. W każdym razie ołtarz, w którym znajduje się wizerunek Matki Bożej Pałecznickiej, pochodzi z czasów tuż po rekonsekracji.

Poszczególne etapy powstawania świątyni zatarły się podczas połączonej z rozbudową restauracji z roku 1826. W 1882 r. została położona nowa posadzka. Liczne przebudowy sprawiły, że trudno w pałecznickim kościele doszukać się jednolitych cech stylowych. Szerszą prostokątną nawę kończy prezbiterium. Do nawy dobudowano dwie kaplice, od północy i od południa. Od zachodu do nawy przylega wieża ze stromym, ostrołukowym hełmem. W ołtarzu głównym – obraz Ukrzyżowania. Są także dwa cenne ołtarze boczne. W jednym z nich cześć odbiera św. Jakub – patron, w drugim Matka Boża Pałecznicka.

Parafia w pracy i na modlitwie

Niewychodzący poza obręb parafii kult maryjny oraz nabożeństwo pierwszych sobót miesiąca podtrzymują koła różańcowe, które są we wszystkich parafialnych wioskach. W każdą środę wierni licznie gromadzą się na nabożeństwach do Matki Bożej Nieustającej Pomocy, podczas których w pierwszej kolejności zanoszona jest modlitwa za osoby żyjące: za dobre pożycie małżeńskie, w rocznicę urodzin itd. Przed wizerunkiem Maryi klękają czciciele św. Jakuba przechodzący przez Pałecznicę.

Reklama

Z inicjatywy wójta Marcina Gawła wrócono w gminie do związków ze św. Jakubem. Powstał herb gminy ze św. Jakubem, pieczęć, ulica. W 2008 r. gmina nawiązała kontakt z ks. Ryszardem Honkiszem z Więcławic – twórcą Małopolskiej Drogi św. Jakuba, która w zasadzie jest wciąż budowana, żyje własnym pątniczym życiem i stawia wciąż nowe wyzwania.

Warto w okresie świątecznym wspomnieć o bardzo chętnie uczęszczanych nabożeństwach Drogi Krzyżowej, które charakteryzują się specyficznymi dla Pałecznicy śpiewami oraz częstym prowadzeniem przez mężczyzn. Poza piątkami, w okresie Wielkiego Postu – nabożeństwo Drogi Krzyżowej jest odprawiane także w niedzielę przed Gorzkimi Żalami.

– Jest to ofiarna i odpowiedzialna wspólnota parafii – tak o swoich parafianach mówi ks. Bogdan, proboszcz. Dzięki temu w ostatnich siedmiu latach udało się przeprowadzić wiele kosztownych, poważnych prac. Aktualnie trwa remont schodów, podjęte zostały starania o dotację na remont organów.

Wielki Tydzień w stallach prezbiterium

Datowane na ok. 1700 rok malowidła w prezbiterium to piękny zapis najważniejszych wydarzeń Wielkiego Tygodnia, które wypada zaakcentować w czasie właśnie przeżywanym, począwszy od Niedzieli Palmowej. Wszystkie malowidła są podłużne, ze ściętymi narożnikami, o wymiarach ok. 53 cm x ok. 156 cm, umieszczone w dolnych partiach stalli w prezbiterium.

Cykl rozpoczyna wyobrażenie Jezusa w Ogrójcu. Przed klęczącym Chrystusem pojawia się anioł w obłokach, trzymający krzyż, po bokach śpiący uczniowie, św. Jan i św. Piotr. Inny obraz z tej serii przedstawia scenę pojmania Chrystusa – na tle zwartej grupy żołnierzy i Żydów – Jezus i Judasz w geście pocałunku, jest także św. Piotr zamierzający się mieczem. Inna wielopostaciowa scena to Chrystus przed kapłanem. Osią obrazu biczowania jest z kolei trzon kolumny, do której przywiązany jest obnażony Jezus, zwrócony lekko w lewo, przy Chrystusie malarz umieścił dwóch biczujących go oprawców o krępych sylwetkach i żwawych ruchach, a w tle przypatrujących się rzymskich żołnierzy. Wyrazista jest scena koronowania cierniem, gdy jeden z oprawców wspiera nogę o kolano Jezusa i dociska metalowym prętem koronę cierniową, drugi „pomaga” od tyłu wbić w skroń wieniec z cierni. Wsparty na dłoniach i kolanach Chrystus – to obraz Upadającego pod krzyżem. W sumie ciekawy i ekspresyjny malarski zapis drogi na krzyż.

Oglądający cykl zwracają szczególną uwagę na obraz Ostatniej Wieczerzy, na którym wzdłuż stołów ustawionych pod ścianami, w podkowę, siedzą apostołowie, z wyodrębnioną sylwetką Judasza, ale głębiej między stołami pojawia się usługujący zagadkowy chłopiec.

2015-03-31 15:10

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

U Łąkowskiej Pani w Nowym Mieście Lubawskim

Niedziela toruńska 36/2015, str. 1, 4-5

[ TEMATY ]

sanktuarium

Archiwum Toruńskiego Wydawnictwa Diecezjalnego

Bazylika pw. św. Tomasza Apostoła w Nowym Mieście Lubawskim, sanktuarium Matki Bożej Łąkowskiej

Bazylika pw. św. Tomasza Apostoła w Nowym Mieście Lubawskim, sanktuarium Matki Bożej Łąkowskiej

Od połowy XIII wieku mieszkańcy północnej Polski oddają cześć Matce Bożej wdzięczni za cuda i łaski doznane za Jej pośrednictwem w sanktuarium łąkowskim. Figura Panny Najświętszej i Dzieciątka przez stulecia znajdująca się w Łąkach Bratiańskich, a od przeszło 130 lat w bazylice nowomiejskiej, przyciąga poszukujących więzi z Bogiem poprzez Maryję

W Nowym Mieście Lubawskim założonym przez Krzyżaków w 1325 r. nad Drwęcą, gdzie ziemia chełmińska styka się z lubawską, kościół parafialny rozbudowywany przez wiek XIV i następne, zdumiewa bogactwem gotyckich i barokowych skarbów sztuki. Od 1971 r. fara szczyci się mianem bazyliki mniejszej, od 2012 r. jest kościołem kolegiackim Kapituły Nowomiejskiej. To również afiliowane w 2004 r. do godności Bazyliki Matki Bożej Większej w Rzymie sanktuarium Matki Bożej Łąkowskiej.
CZYTAJ DALEJ

Trwa walka ze zdejmowaniem krzyży w... Niemczech. Jest wyrok sądu

Nie powinno się zdejmować krzyży w bawarskich szkołach - oświadczył w piątek Alexander Dobrindt, polityk bawarskiej CSU, minister spraw wewnętrznych RFN. Jego zdaniem to symbol nie tylko religijnej, ale i społecznej tożsamości Bawarii.

Taki komentarz padł ze strony ministra po środowym wyroku sądu administracyjnego w Monachium. Uznaje on, że dyrekcja liceum w Wolznach w Górnej Bawarii bezprawnie odmówiła zdjęcia krzyża przy głównym wejściu do szkoły w Wolznach w Górnej Bawarii. Wnioskowała o to dwójka uczniów, argumentując że chrześcijański symbol narusza ich wolność religijną. Gdy dyrekcja nie zgodziła się z nimi, złożyli pozew.
CZYTAJ DALEJ

Papież Leon XIV bije rekordy popularności w mediach społecznościowych!

2025-07-12 12:44

[ TEMATY ]

Milena Kindziuk

Papież Leon XIV

Red

Oficjalny profil papieski @Pontifex na platformie X (dawny Twitter) ma ponad 53 miliony followersów, natomiast @Pontifex – Pope Leo XIV na Instagramie - 14 milionów. Te dane zaskakują i wskazują, że wybór kardynała Prevosta na papieża stał się także wydarzeniem komunikacyjnym.

Pierwszy post w social mediach Leon XIV zamieścił już w piątym dniu pontyfikatu. Było to przesłanie pokoju: „Niech pokój będzie z wami wszystkimi!”, wypowiedziane z Loggii Błogosławieństw Bazyliki św. Piotra tuż po wyborze. Od tej pory papieskie wpisy (na X) opatrzone zdjęciami lub filmikami (na Instagramie) pojawiają się codziennie, niekiedy po kilka jednego dnia. Wprawdzie obecność Stolicy Apostolskiej na platformach takich jak X (dawniej Twitter) oraz Instagram była zapoczątkowana za pontyfikatu Benedykta XVI, a później kontynuowana przez papieża Franciszka, to jednak Leon XIV zdobył – zaledwie po dwóch miesiącach pontyfikatu! - rekordową, większą niż jego poprzednicy, liczbę obserwujących: na Instagramie jest to 12,6 mln, a na platformie X ponad 53 mln.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję