Obchody trwały cały dzień – od konferencji prasowej w Urzędzie Miasta po wypełniony muzyką i słowem wieczór psalmów w Kieleckim Centrum Kultury. Na temat idei Dnia Judaizmu podczas konferencji mówili: biskup kielecki Jan Piotrowski, bp Rafał Markowski – przewodniczący Rady ds. Dialogu Religijnego, Ruth Cohen-Dar – wiceambasador Izraela w Polsce oraz Wojciech Lubawski – prezydent Kielc.
Bp Piotrowski zwrócił uwagę, że Kielce to szczególne miasto w historii Polski, chrześcijaństwa, ale również przyjazne miejsce dla potomków Abrahama, nawet jeśli dokonywały się tu rzeczy bolesne i trudne. Bp Markowski z kolei zauważył, że przeżywanie Dnia Judaizmu zawdzięczamy przede wszystkim papieżowi św. Janowi XXIII, który po dramacie II wojny światowej postawił pytanie, jakie mają być relacje między Kościołem katolickim a wyznawcami judaizmu. – Dzień Judaizmu – pragnę podkreślić bardzo mocno – to dzień, który przeżywamy wewnątrz Kościoła, a który stanowi refleksję na temat naszych wspólnych korzeni i źródeł naszej historii – powiedział bp Markowski.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Reklama
Pod pomnikiem Menory przy al. IX Wieków Kielc spotkali się m.in.: rabin Abraham Skórka z Argentyny, bp Jan Piotrowski, bp Rafał Markowski, Ruth Cohen-Dar oraz przedstawiciele władz wojewódzkich i miejskich. Uczczona została tam pamięć ofiar pogromu kieleckiego. Modlitwę prowadzili bp Piotrowski i rabin Yehoshua Ellis – przedstawiciel naczelnego rabina Polski Michaela Schudricha.
Po krótkim wspomnieniu zamordowanych żydowskich mieszkańców Kielc oraz Polaków ratujących Żydów w czasie II wojny światowej i po modlitwach, którym przewodniczył bp Piotrowski, uczestnicy uroczystości postawili znicze pod Murem Pamięci „Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata”, przed budynkiem dawnej synagogi.
Prowadzący tę część uroczystości Bogdan Białek – współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów nawiązał do treści zamieszczonej na tablicy poświęconej „Pamięci 27 tys. Żydów z kieleckiego getta zamordowanych przez Niemców w latach 1939-1944 w Kielcach, Treblince i innych obozach zagłady”, opowiedział też krótką historię likwidacji kieleckiego getta.
Reklama
Szczególnym gościem tego dnia był rabin Abraham Skórka – rektor Latynoamerykańskiego Seminarium Rabinicznego w Buenos Aires, rabin gminy żydowskiej Benei Tikva i przyjaciel papieża Franciszka. Jego wykład pt. „Żydzi i chrześcijanie w nowym świecie” był głównym punktem obrad w Wyższym Seminarium Duchownym w Kielcach. Zastosowane przez rabina Skórkę pojęcie „nowy świat” zostało użyte do opisania kontynentu amerykańskiego zaraz po odkryciu go przez Europejczyków pod koniec XV wieku. Echo tych przemian przyczyniło się do europejskiej rewolucji kulturowej, która doprowadziła świat do II wojny światowej, a potem do Zagłady. Ten czas rabin nazwał „zaprzeczeniem 2 tys. lat zakorzenienia wartości biblijnych w Europie”. Wskazał również na Sobór Watykański II, który zapoczątkował kształtowanie się dialogu chrześcijańsko-żydowskiego. – Biskupi odłożyli na bok względy polityczne i stworzyli dokumenty najwyższej wagi – powiedział gość z Buenos Aires. Przypomniał, że mimo pojawiających się w historii przejawów wzajemnej niechęci i uprzedzeń żydzi i chrześcijanie wyznawali zawsze podobne wartości. „Kwintesencją judaizmu i chrześcijaństwa” nazwał bardzo ważne dla obu religii wezwanie do świętości życia. Wskazał na zagrożenia współczesnego świata. – Mimo wszystko trwa nadzieja, że możliwe są oczyszczenie ludzkich postaw i budowa nowego świata – podsumował rabin Skórka. Jego wykład wzbogacił panel, moderowany przez ks. dr. hab. Przemysława Kantykę, profesora KUL. Uczestniczyli w nim: bp Mieczysław Cisło, bp Rafał Markowski, Małgorzata Kordowicz – pierwsza Polka używająca tytułu rabina, rabin Yehoshua Ellis, prof. dr hab. Sławomir Żurek (KUL), Stanisław Krajewski – współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów.
Głos zabrał także specjalny gość – prymas senior abp Henryk Muszyński. – Mamy wspólne dziedzictwo, wspólną hebrajską Biblię, z której wynikają wspólne zobowiązania – stwierdził. Wskazał na obronę życia jako największą konieczność obu religii.
Wyjątkowym punktem XX Dnia Judaizmu w Kielcach było nabożeństwo biblijne w bazylice odprawione w duchu dialogu międzyreligijnego i ekumenizmu, przy zapalonej wspólnie menorze. Przewodniczył mu bp Piotrowski w asyście biskupów: bp. Markowskiego oraz bp. Cisły. Przy ołtarzu towarzyszyli im: ks. mitrat Władysław Tyszuk – proboszcz kieleckiej parafii prawosławnej i pastor Wojciech Rutkowski – proboszcz parafii ewangelicko-augsburskiej w Kielcach i Radomiu. W nabożeństwie uczestniczyli także ww. reprezentanci judaizmu i państwa Izrael. Obecni byli również: Agata Wojtyszek – wojewoda świętokrzyski i Wojciech Lubawski – prezydent Kielc.
Reklama
– Kościół to miejsce modlitwy i dialogu, miejsce spotkania człowieka z Bogiem, gdzie dzisiaj modlimy się wspólnie – powiedział bp Piotrowski. Ks. dr Tomasz Siemieniec, biblista z kieleckiego Wyższego Seminarium Duchowego, nawiązał do słów św. Pawła z Listu do Rzymian: „Nie odrzucił Bóg swego ludu, który wybrał przed wiekami” (11, 2), i określił okoliczności powstania listu umownym tytułem „Czas łaski dla wspólnoty w Koryncie”. – Nasza obecność tutaj to prośba o to, abyśmy umieli otwierać się na łaskę i aby wydawała ona obfite owoce – powiedział ks. Siemieniec.
W homilii bp Cisło przypomniał, że dla chrześcijan prorok Jeremiasz ma swoje figuralne odniesienie – do Jezusa. Podkreślił także, że każde pokolenie potrzebuje „liderów – proroków apostołów”, tym bardziej że religia w dzisiejszych czasach jest „coraz mniej statyczna”. Przywołał ponadto wkład kolejnych papieży w dialog z judaizmem i stosowne dokumenty Stolicy Apostolskiej. – Jesteśmy posłani, by budować nowy świat (...) ku radości naszego wspólnego Ojca w niebie – podsumował bp Cisło.
Tegorocznym obchodom Dnia Judaizmu towarzyszył cytat z proroka Izajasza: „Uwiodłeś mnie, Panie, a ja pozwoliłem się uwieść” (Jr 20, 7). Jak zapowiedział w Kielcach bp Markowski – w 2018 r. Dzień Judaizmu odbędzie się w Warszawie.