Reklama

Niedziela Wrocławska

74. rocznica wyzwolenia niemieckiego obozu w Ravensbrück

430 km od Wrocławia, a jednak tak blisko…

„Tu nikt nie może wytrwać, jeno ten, który całym sercem upokorzy się Bogu” – Stanisława Kamińska, więźniarka Ravensbrück

Niedziela wrocławska 28/2019, str. IV

[ TEMATY ]

obóz koncentracyjny

Archiwum

Przez Ravensbrück przeszło ok. 30-40 tys. Polek

Przez Ravensbrück przeszło ok. 30-40 tys. Polek

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Zarządów Adolfa Hitlera w Niemczech powstało ok. 100 obozów koncentracyjnych. Wraz z ekspansją III Rzeszy obozy tworzone były na terenach okupowanych krajów. Ich więźniami były także kobiety i dzieci, dla których założono odrębny obóz w Ravensbrück, ok. 80 km od Berlina. Jego uruchomienie nastąpiło 15 maja 1939 r. Przez Ravensbrück przeszło ponad 130 tys. więźniarek. Najwięcej było Polek, ok. 30-40 tys. 30 kwietnia 1945 r. obóz wyzwoliły wojska sowieckie.

Gehenna więźniarek przypomniana została przez Zbigniewa Stanucha w książce wydanej przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Szczecinie „Golgota kobiet. Relacje więźniarek Ravensbrück i innych obozów koncentracyjnych ze zbiorów Polskiego Instytutu Źródłowego w Lund”. W oparciu o relacje więźniarek, autor pokazał codzienność obozu: bestialskie traktowanie przez Niemców, bicie, głód, wyczerpującą pracę ponad siły, wykorzystywanie w nieludzkich eksperymentach medycznych, poprzez np. wywoływanie zakażeń, łamanie lub nacinanie kości, a potem przeszczepianie kości z jednej nogi na drugą, wycinanie części mięśni i nerwów kończyn dolnych. Niezdolne do pracy kobiety mordowano zastrzykiem z fenolu i w komorach gazowych. Otuchy więźniarkom dodawały przykłady wzajemnej pomocy, organizowane uroczystości świąteczne, działalność artystyczna (pisanie wierszy, tworzenie rysunków, tajne zebrania literackie), a także życie religijne.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Zbigniew Stanuch opisał też powstanie i działalność Polskiego Instytutu Źródłowego w Lund, który pod przewodnictwem Zygmunta Łakocińskiego zebrał relacje wielu więźniów. Za sprawą Szwedzkiego Czerwonego Krzyża, w ramach akcji humanitarnej wywieziono w 1945 r. z niemieckich obozów koncentracyjnych do Szwecji ponad 20 tys. osób, wśród nich ponad 5 tys. Polaków.

Będące cennym źródłem historycznym relacje zebrane przez Polski Instytut Źródłowy w formie kopii trafiły do Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich. Po jej zlikwidowaniu znalazły się w zbiorach Instytutu Pamięci Narodowej. Wiele z tych relacji zostało zamieszczonych w formie oryginalnej na załączonej do publikacji płycie. Wśród nich jest protokół przesłuchania Tekli Stępień, przed wojną zamieszkałej w miejscowości Mniszek k. Radomia, po wojnie osiadłej w Bolesławcu. Inną więźniarką obozu była Rozalia Witasek, zamieszkała przed wojną w Zakopanem, a po jej zakończeniu we Wrocławiu. Podczas przesłuchania w więzieniu w Krakowie – jak zeznała – „dostałam w zęby, aż wyleciało mi ich czternaście z górnej i dolnej szczęki”. W Ravensbrück „odprawiałyśmy sobie w niedziele i w święta po cichu nabożeństwa – jedna nauczycielka, harcerka, prowadziła modlitwy”. Opisując obozową codzienność wspominała swoją pomoc udzielaną więźniarkom doświadczonym niemieckimi eksperymentami medycznymi.

Z przedwojennego Breslau pochodziła jedna z najokrutniejszych zbrodniarek Ravensbrück, Ruth Neudeck.

Lektura upublicznionych w książce relacji nie jest łatwa – napisał Zbigniew Stanuch – jednakże stanowią one z jednej strony trudne do zrozumienia świadectwo uprzedmiotowienia, a może nawet upodlenia drugiego człowieka, z drugiej zaś jednak pokazują, że w ekstremalnie trudnych warunkach byli ludzie, których stać było na prawdziwe męstwo.

2019-07-10 09:42

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dachau: w sobotę polsko-niemieckie obchody 80. rocznicy wyzwolenia obozu koncentracyjnego

[ TEMATY ]

obóz koncentracyjny

Dachau

80. rocznica

Archiwum Archidiecezjalne

W sobotę, 26 kwietnia na terenie byłego obozu koncentracyjnego w Dachau odbędą się centralne uroczystości upamiętniające 80. rocznicę jego wyzwolenia. Ich głównym elementem będzie Msza św. sprawowana na terenie obozu, której przewodniczyć będą abp. Józef Kupny, metropolita wrocławski, zastępca przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski i bp Michael Gerber, biskup Fuldy, wiceprzewodniczący Konferencji Episkopatu Niemiec. W tym dniu zaplanowana jest też pielgrzymka polskich katolików do Dachau , której organizatorem jest Polska Misja Katolicka w Niemczech.

Obóz koncentracyjny Dachau był jednym z pierwszych obozów hitlerowskich i jako jedyny istniał przez cały 12-letni okres panowania reżimu. Założony 22 marca 1933 roku w opuszczonej fabryce amunicji na obrzeżach miasta Dachau nieopodal Monachium był pierwszym niemieckim obozem koncentracyjnym dla izolowania politycznych przeciwników reżimu, duchownych i Żydów. Miał służyć jako wzór dla kolejnych obozów oraz jako „szkoła przemocy”. W ciągu 12 lat jego istnienia w Dachau i obozach „filialnych” więziono ok. 250 tys. ludzi z 40 krajów okupowanych przez Niemcy. Zamordowanych zostało 148 802 więźniów, w tym około 28 tys. Polaków i 13 tys. Żydów. Obóz wyzwoliły wojska amerykańskie 29 kwietnia 1945 roku. Dnia wyzwolenia doczekało około 33 tys. z nich, w tym prawie 15 tys. Polaków (była to najliczniejsza grupa narodowościowa).
CZYTAJ DALEJ

Rozważania na niedzielę: Źle rozumiemy ten fragment Ewangelii

2025-09-05 08:54

[ TEMATY ]

rozważania

ks. Marek Studenski

Materiał prasowy

Czy zakonnica może nosić broń? Tak — i ta historia jest prawdziwa. Opowiadam o s. Eligii (Leopoldynie) Staweckiej: żołnierzu, który został zakonnicą; o mundurze wiszącym obok habitu; o odwadze, wierności i… butach oddanych dziecku z ochronki. To odcinek o sile wartości, które potrafią ustawić kurs całego życia o „jeden stopień” — i to wystarcza, by zamiast błądzić, trafić do celu.

Zajrzymy też do życiorysów Carla Acutisa i Piera Giorgia Frassatiego – młodych, a dojrzałych świętych. Pokażę, jak duchowe wychowanie pomaga przetrwać burze współczesności, gdy statystyki lęku, samookaleczeń i prób samobójczych wśród młodych rosną dramatycznie. I postawię proste pytanie: czy naprawdę możemy rezygnować z lekcji, które uczą żyć, a nie tylko zaliczać?
CZYTAJ DALEJ

Bp Ważny w Dąbrowie Górniczej: trzeba stanąć w prawdzie wobec zaniedbań i grzechów, które miały tutaj miejsce

2025-09-07 15:01

[ TEMATY ]

Dąbrowa Górnicza

bp Artur Ważny

stanąć w prawdzie

zaniedbania

grzechy

Karol Porwich/Niedziela

Bp Artur Ważny

Bp Artur Ważny

- Trzeba stanąć w stanąć w prawdzie wobec zaniedbań i grzechów, które miały tutaj miejsce i prosić Maryję o pomoc w ich naprawieniu - powiedział dla KAI bp Artur Ważny. W Dąbrowie Górniczej, w parafii pw. Matki Bożej Anielskiej miało miejsce nabożeństwo jubileuszowo-pokutne.

Podziel się cytatem - zaznacza biskup.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję