Mariusz Rzymek: Jak u braci Golców wygląda Wigilia Bożego Narodzenia? Po pojawieniu się pierwszej gwiazdki zasiadacie do stołu, spożywacie wieczerzę, śpiewacie kolędy, a później oglądacie film Kevin sam w domu?
Paweł Golec: Ha, ha. No tak... ponoć święta bez Kevina i Golców to nie święta... (śmiech).
Łukasz Golec: A tak serio, w czasie świąt nie mamy czasu na telewizję, ponieważ nasi najbliżsi, rodzina, przyjaciele skutecznie nam to uniemożliwiają (śmiech). I dziękuję Bogu, że tak jest! To czas wspólnego celebrowania świąt Bożego Narodzenia, rozmów, bycia ze sobą i kolędowania. W takich chwilach doceniam, że wszyscy mi najbliżsi żyją, są zdrowi i mogę ich mieć pod jednym dachem...
P.G.: Kolację wigilijną rozpoczynamy modlitwą, później dzielimy się opłatkiem posmarowanym miodem i składamy sobie życzenia. Nie może zabraknąć sianka pod obrusem i dodatkowego miejsca dla niespodziewanego gościa.
Reklama
Ł.G.: W Beskidzie Żywieckim jest taka tradycja, że każdy z członków rodziny kładzie pod talerz banknot – by się darzyło i żyło dostatnio. Później nasze żony serwują wyjątkowe i niepowtarzalne dania wigilijne. Podczas wieczerzy wspominamy, kto w tym roku odszedł, a kto się narodził, ile celów udało się osiągnąć i jakie wnioski możemy wyciągnąć z porażek. Po kolacji i obowiązkowo zjedzonych orzechach śpiewamy kolędy od dechy do dechy, wspomagając się 100-letnią rodzinną kantyczką. Ponieważ rodzina jest muzykalna, dzieci wyciągają instrumenty i rozpoczyna się kolędowanie. I tak oto tworzy się wesoła atmosfera świąteczna.
Nie ma co owijać w bawełnę: dla dużej grupy mężczyzn najlepszą kucharką jest mama. Do jakich potraw wigilijnych, tych maminych, jest Wam tęskno, a do jakich, tych przygotowanych przez żony, musieliście się przyzwyczajać?
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Ł.G.: Myślę, że potrawy wigilijne zawsze mają taki niepowtarzalny smak, być może dlatego, że przypominają smaki z dzieciństwa. Moje serce (a może to żołądek?) tęskni więc do barszczu czerwonego z fasolą i łazanek z kapustą i grzybami, które przyrządza mama.
P.G.: Moja żona jest Podlasianką, a tam, jak wiadomo, na wigilijnym stole króluje m.in. kutia. I do tego smaku musiałem się przyzwyczaić, ale nie powiem, żeby to było nieprzyjemne. Już tak mam, że kiedy widzę słodycze, to... (śmiech).
Co z żywieckich zwyczajów bożonarodzeniowych przenieślibyście na grunt ogólnopolski?
Reklama
P.G.: Myślę, że jest kilka ciekawych „zwyków” – chociażby wyciszenie się w tym dniu. Warto sobie zafundować dzień bez telewizora, radia, social mediów, telefonów itp., po to, aby skupić się na modlitwie i obcowaniu z Bogiem. I jeszcze jeden zwyczaj jest ciekawy: w Wigilię najlepiej się nie kłócić, nie sprzeczać i nie wchodzić w konflikty z bliskimi, bo ponoć „jako Wilija, taki cały rocek”. Na Żywiecczyźnie zasłyszany w Wigilię dźwięk bata zwiastował dobre zamążpójście, a szczekanie psa – problemy w przyszłym małżeństwie. Jak w dobie wygasania dawnych zwyczajów zapatrujecie się na tradycyjny zestaw bożonarodzeniowych wróżb?
P.G.: Takie zwyczaje, przesądy mają w sobie dużo ludyczności. To tradycje przekazywane z pokolenia na pokolenie i osobiście ubolewam, że powoli zamierają. Składa się na to wiele czynników. Przecież kiedyś styl życia ludzi był całkiem odmienny, wiele wróżb i przesądów wiązało się z przydomowymi gospodarstwami, zwierzętami i obrzędami wokół hodowli, uprawy pola, relacji między domownikami itp.
Ł.G.: Mamy świadomość, że czasy się zmieniają, ale pewne „zwyki”, a zwłaszcza te związane z Bożym Narodzeniem, w górach są ciągle żywe. Podobnie jak w domu rodzinnym w Wigilię rano wypatrujemy porządnego kolędnika – koniecznie młodego chłopaka (to dobra wróżba). Gdy zaś do domu jako pierwsza wchodzi obca kobieta, wróży to nieurodzaj i niepowodzenie w nadchodzącym roku (śmiech). Niektóre zwyczaje traktujemy z przymrużeniem oka, ale są one elementem naszej kultury, dlatego przekazujemy je kolejnemu pokoleniu Golców.
Jak w okołoświątecznym zabieganiu, którego rytm wyznaczają w domu porządki i gotowanie, dbacie o duchowe przygotowanie się na przyjście Bożej Dzieciny?
Reklama
Ł.G.: Grudzień jest u nas zazwyczaj bardzo pracowity – koncertujemy, nagrywamy świąteczne programy telewizyjne, przygotowujemy się do sylwestra, dlatego domowe przygotowania rozpoczynamy dwa dni przed świętami. Te duchowe natomiast zaczynam wraz z początkiem Adwentu. Narzucam sobie jakieś postanowienie adwentowe i to mobilizuje mojego ducha do pracy nad sobą, a tym samym przygotowuje serce na Boże Narodzenie.
P.G.: Dzisiaj bardzo łatwo zatracić ideę i sens świąt. Zaraz po Wszystkich Świętych jesteśmy atakowani promocjami, reklamami, kampaniami świątecznymi w akompaniamencie Christmas songów rozbrzmiewających w rozgłośniach radiowych. Święta stały się towarem do sprzedania, a nie czasem zadumy i kontemplacji.
Ł.G.: Odnoszę wrażenie, że dzisiejszy świat idzie w kierunku kompletnego wyeliminowania życia duchowego człowieka. Głos duszy zagłusza się wszystkim, tylko nie nawoływaniem do poszukiwania Boga i obcowania z Nim. A święta właśnie temu mają służyć.
Familia Golców liczy już ok. 120 osób. Czy święta Bożego Narodzenia są dla Was okazją do wspólnego kolędowania w rodzinnej Milówce?
P.G.: Rodzina jest liczna, ale rozproszona praktycznie po całej Polsce. Dlatego spotykamy się zawsze w październiku na rodzinnym zjeździe Golców. W tym roku odbył się już 15. zjazd.
Reklama
Ł.G.: W święta natomiast kolędujemy – w jedno święto u starszego brata, w drugie święto u młodszego, a że jest nas czterech, to nie wystarcza nam dni świątecznych... (śmiech). Paweł muzykuje na góralskiej Pasterce w swej rodzimej parafii Matki Bożej Pocieszenia w Bielsku-Białej-Straconce, a Łukasz co roku nadzoruje kolędowanie Fundacji Braci Golec w Łodygowicach Górnych. Czy ten muzyczny entuzjazm udziela się pozostałym członkom Waszej rodziny?
Ł.G.: Nasza rodzina jest rodziną muzykującą, dzieci śpiewają i grają na instrumentach, dlatego siłą rzeczy wszyscy czynnie się angażują w kolędowanie. Dwóch synów i córka wspierają szeregi orkiestry dętej – na puzonie, tenorze i saksofonie – i uczestniczą w oprawie Pasterki, natomiast w drugi dzień świąt tradycją stało się kolędowanie z Fundacją Braci Golec, w której grają synowie – młodszy na basach góralskich, a starszy na skrzypcach.
P.G.: My z całą rodziną uczestniczymy w góralskiej Pasterce w swojej parafii. Zjeżdżają się na nią kapele góralskie z całego Podbeskidzia. Jest pięknie, uroczyście, a po Mszy św. wszyscy kolędują – niektórzy nawet do czwartej rano (śmiech).
W repertuarze Golec UOrkiestry pojawiła się autorska pastorałka „Przysiadło słonko”, której tekst wyszedł spod pióra Rafała Golca. Co dla Was znaczy wprowadzenie do zestawu bożonarodzeniowych pieśni własnej kompozycji?
P.G.: Dla nas jako artystów to wielki zaszczyt móc własną kompozycją wzbogacić szeroki repertuar kolędowy, ale największą satysfakcję przynosi nam reakcja publiczności po wysłuchaniu tej pastorałki. Bo o to właśnie chodzi w muzyce, aby wzruszać, pobudzać do refleksji i zbliżać do Boga!