Opowieść o początkach świata i człowieka zawarta w pierwszych rozdziałach Księgi Rodzaju odwołuje się do znaków i symboli. Za ich pomocą wyraża najistotniejsze prawdy, które stanowią klucz do zrozumienia ludzkiego życia i dzieła zbawienia zainicjowanego przez Boga. Wśród tych symboli znajduje się drzewo określone jako drzewo poznania dobra i zła. Jest ono jednym z drzew rajskiego ogrodu zasadzonym przez Boga. W tym ogrodzie został umieszczony człowiek. Ten symbol doskonale rozumie osoba, która żyje na pustyni. Dla niej ogród i rosnące w nim drzewa łączą się z czasem dostatniego i szczęśliwego życia. Tym samym umieszczenie człowieka w ogrodzie oznacza, że Bóg pragnie ludzkiego szczęścia i daje jego podstawy. Znamienne, że w tym ogrodzie tylko dwa drzewa zostały nazwane. Jedno nosiło nazwę drzewa życia i znajdowało się w centrum biblijnego raju, drugie zaś to wspomniane drzewo poznania dobra i zła. Jego lokalizacji nie określono precyzyjnie, ale w przeciwieństwie do pozostałych drzew zostało objęte zakazem spożywania jego owoców. Przekroczenie tego zakazu wiązało się z dramatyczną konsekwencją, którą była unicestwiająca śmierć. Drzewa te zostały wyróżnione, by podkreślić te elementy, które spełniają ważną rolę w kształtowaniu ludzkiego szczęścia. Kwestia życia wydaje się oczywista. Na co zaś wskazuje nazwa drzewa objętego zakazem spożywania z niego owoców?
Słowa „dobro” i „zło” kojarzą nam się z oceną ludzkiego postępowania. Czy zatem u progu swego istnienia i szczęścia człowiek nie odróżniał – niczym małe dziecko – dobra od zła? Gdyby tak było, nie mógłby ponosić żadnej odpowiedzialności za swe postępowanie. Było wręcz przeciwnie. Zakaz spożywania owoców z tego drzewa, a jednocześnie przyzwolenie na korzystanie z owoców innych drzew oraz wspomnienie o odpowiedzialności człowieka za stan rajskiego ogrodu wskazują na dane ludziom przez Boga prawo moralne i znajomość przez nich jego reguł. Co więcej – był to ważny element ludzkiego życia. By znaleźć odpowiedź, spójrzmy na zestawienie dwóch słów w tej nazwie. Określają one rzeczy skrajne i przeciwne: dobro – zło. To wskazuje na całość, znajomość wszystkiego, pełnię wiedzy – a ta właściwa jest Bogu. Zasadzenie przez Niego wspomnianego drzewa i nadanie mu nazwy wyraźnie to podkreśla. Kwestia poznania dobra i zła natomiast ma wymiar egzystencjalny. I chodzi tu nie o doświadczenie tego, czym jest czyn dobry, a czym – zły, ale o możliwość funkcjonowania na równi z Bogiem. Zjedzenie zakazanego owocu to próba uczynienia czegoś, przez co człowiek mógłby się stać Bogiem, to próba decydowania o życiu i świecie tak, jak decyduje o nich Bóg. To odrzucenie zasad nakreślonych przez samego Boga, a nadanie w ich miejsce swych własnych. Ta sytuacja wiąże się z wprowadzeniem w życie zamętu, który nie tylko pozbawia człowieka danego mu szczęścia, ale również niszczy jego życie. Odrywa go bowiem od źródła życia, którym są Bóg i Jego słowo, a to skutkuje unicestwieniem.
Pomóż w rozwoju naszego portalu