Anna Wyszyńska: Skrót „MMM 23” dotyczy niedawnej edycji akcji Maj Miesiącem Mierzenia Ciśnienia. Jak i gdzie możemy zmierzyć sobie ciśnienie krwi?

Lek. med. Beata Zawadowicz: O sprawdzenie wysokości ciśnienia tętniczego możemy poprosić lekarza POZ lub pielęgniarkę w przychodni, ale możemy to zrobić również w warunkach domowych. Elektroniczne aparaty do mierzenia ciśnienia są powszechnie dostępne, warto wybrać model z mankietem nakładanym na ramię. Aby pomiar był wiarygodny, trzeba przestrzegać kilku zasad. Przed uruchomieniem aparatu odpoczywamy 5 min w pozycji siedzącej, w czasie pomiaru nie rozmawiamy i się nie poruszamy. Ramię, na którym mierzymy ciśnienie, musi być oparte o stół czy biurko, a mankiet powinien się znajdować na wysokości serca. Na godzinę przed pomiarem nie palimy papierosów, nie pijemy kawy ani alkoholu. Otrzymany wynik warto zapisać. Jeżeli podejrzewamy u siebie chorobę nadciśnieniową, to w ciągu tygodnia przed wizytą u lekarza mierzymy ciśnienie rano i wieczorem, a wyniki notujemy.

Jakie są prawidłowe wartości ciśnienia tętniczego?

Wartość ciśnienia wyrażamy dwiema liczbami: ta wyższa odnosi się do ciśnienia skurczowego, niższa – do rozkurczowego. Zgodnie z przyjętymi normami prawidłowe ciśnienie skurczowe mieści się w przedziale 120-129 mm Hg, a rozkurczowe – 80-84 mm Hg. Wyróżniamy również wysokie prawidłowe ciśnienie krwi, kiedy ciśnienie skurczowe mieści się w przedziale 130-139 mm Hg, a rozkurczowe – 85-89 mm Hg. Jeżeli ciśnienie wynosi 140/90 mm Hg lub więcej, mówimy już o nadciśnieniu. Ciśnienie tętnicze krwi nie jest wartością stałą, dlatego warto systematycznie je kontrolować. Zwłaszcza osoby, u których występuje wysokie prawidłowe ciśnienie krwi, powinny pamiętać, że może ono przejść w nadciśnienie, i zadbać o profilaktykę. Ryzyko nadciśnienia tętniczego rośnie wraz z wiekiem.

Jak zapobiegać nadciśnieniu?

Jeżeli chodzi o styl życia, to profilaktyka nadciśnienia wymaga wyrobienia kilku nawyków, które przyniosą korzyści całemu organizmowi. Trzeba zadbać o prawidłową masę ciała, a jeżeli obciążają nas dodatkowe kilogramy, to systematycznie się odchudzać, powoli, bez stosowania drastycznych diet. W nadciśnieniu i jego profilaktyce korzystne jest stosowanie diety śródziemnomorskiej i DASH. Ważne jest ograniczenie spożycia soli oraz ograniczenie lub wyeliminowanie spożycia alkoholu. Zalecana, wręcz konieczna, jest dostosowana do wieku i wydolności organizmu aktywność fizyczna. Mogą to być spacery, jazda na rowerze, pływanie, nordic walking, a także ćwiczenia fizyczne. Aktywność musi być regularna, czyli trzeba na nią przeznaczać 30-60 min trzy, cztery razy w tygodniu. Negatywny wpływ na wysokość ciśnienia tętniczego ma palenie tytoniu, dlatego konieczne jest zerwanie z nałogiem palenia papierosów. Ważne są unikanie nadmiernego stresu, oraz nocny odpoczynek, czyli przesypianie przewidzianej dla danego wieku liczby godzin. Pamiętajmy, że nieleczone nadciśnienie prowadzi do uszkodzenia układu sercowo-naczyniowego i groźnych dla życia schorzeń, takich jak: udar mózgu, zawał serca, migotanie przedsionków, poszerzenie aorty. Nadciśnienie i schorzenia, do których ono prowadzi, są problemem światowym, dlatego od 2017 r. trwa międzynarodowa akcja Maj Miesiącem Mierzenia ciśnienia.