Dla kolekcjonerów znaczków i nie tylko przygotowano nie lada gratkę – w skoczowskim Muzeum im. Gustawa Morcinka gości wystawa „Jan Paweł II na znaczkach pocztowych z całego świata”. Właścicielem imponującej kolekcji jest pochodzący z Chorzowa Andrzej Gołkowski. Dzięki temu można poznać historię życia papieża z nieco innej perspektywy i uczcić pamięć o nim, a także przybliżyć w oryginalny sposób młodszemu pokoleniu, kim był Jan Paweł II. – Uważam, że jest to przepiękna kolekcja obrazująca postać papieża Polaka. Tak się złożyło, że p. Andrzej zachwycił się Nocą Muzeów w zeszłym roku i stwierdził, że chciałby mieć tutaj wystawę. Pomyślałam więc, że mamy 30. rocznicę pobytu papieża w Skoczowie i 20. rocznicę jego śmierci, więc ten temat pasuje idealnie na ten czas. Znaczki są rarytasami – p. Andrzej zbierał je przez pół życia, jeździł, pisał, skupował z całego świata. Szkoda by było tego nie pokazać – mówi Rozalia Wawronowicz, kierownik muzeum. Andrzej Gołkowski dodaje, że również za zachętą jego żony postanowił pokazać ludziom coś, czego nie zobaczą w żadnym innym miejscu w Polsce. Więcej – wystawił oryginały, czego filateliści po prostu nie robią.

Początki filatelistycznej pasji

Andrzej Gołkowski zbierał znaczki już od czasów, gdy był dzieckiem. Jego babcia dostawała koperty od kogoś z NRD, co w tamtym czasie było rarytasem, odklejała znaczki z tych kopert i przynosiła wnukowi. Jako dziecko zbierał faunę, florę, kosmos i inne. Z czasem doszedł do wniosku, że nie można zbierać wszystkiego i zdecydował się kolekcjonować znaczki z Janem Pawłem II. Gdy wybrali papieża, był ministrantem, lektorem. Jan Paweł II wywarł na nim ogromne wrażenie: przede wszystkim jego postawa otwartości na ludzi. – Wtedy była żelazna kurtyna i znaczki z papieżem nie były dostępne w Polsce, ale jakoś tak poczułem wewnętrznie chęć, żeby je zacząć zbierać od początku jego pontyfikatu. Nie jeździłem po nie za granicę, tylko wszystko załatwiałem korespondencyjne. Gdy pojawiły się możliwości zamówień przez internet, to wtedy tak naprawdę porządnie ruszyła kolekcja. Co prawda bywały momenty, kiedy np. zakupiłem coś z Indonezji, Haiti i nie wiedziałem, czy to w ogóle dotrze do Polski. Ale dotarło. Listonoszka mi powiedziała, że jak pracuje 40 lat, to jeszcze w życiu nie widziała takich znaczków – mówi Andrzej Gołkowski.

Bogata kolekcja

Na wystawie pokazał 530 znaczków, a oprócz tego koperty z całego świata. W całej kolekcji ma ok. 1600 znaczków z kilkudziesięciu krajów: rozpoczynając od Watykanu, przez kraje z Europy, Azji czy Afryki, po Amerykę Południową. – To jedyny człowiek do tej pory, o którym wydano tak potężną ilość znaczków. Nikt, nawet królowa brytyjska nie miała tylu znaczków wydanych, co Jan Paweł II. Znaczki wydało prawie 150 zarządów pocztowych i może z 300 prywatnych. Mówię tylko o tych katalogowanych. W Polsce wydano dotąd ponad 50 znaczków w 34 seriach – wymienia. Dodaje, że państwem, które wydało pierwszy znaczek zaraz po wyborze Jana Pawła II, był Gabon. Natomiast gdy papież zmarł, to pierwszy znaczek wydała poczta Salwadoru. – Co ciekawe do tej pory nie wyemitowały znaczków z papieżem poczty Stanów Zjednoczonych, Francji, pomimo iż tam był siedem razy, Grecji i Rosji. Natomiast przepiękny i bardzo drogi znaczek wydała Mongolia, gdzie bardzo chciano, żeby przyjechał, ale nie zdążył po prostu. Interesujące jest również to, że znaczki z Janem Pawłem II wydawały państwa arabskie, Syria, Jordania i nawet Niger, gdzie 80% terenu to pustynia i góry. Był taki znany wydawca ze Szwajcarii, który jechał do króla w Nigrze i mówił: „Słuchaj, mam do ciebie interes. Chcę wydać znaczki z Janem Pawłem II pod auspicjami Nigru. Dostaniesz pieniądze, a ja dodrukuję ileś tysięcy sztuk z twoją podobizną”. Który król by się na to nie zgodził? I dlatego mamy dużo znaczków z królami różnych afrykańskich państw, których w ogóle nikt nie zna – mówi A. Gołkowski. Na wystawie zaprezentował też znaczki wykonane z 26 karatowego złota pochodzące z Gambi czy znaczki z okresu Sede Vacante, które wyszły, gdy umarł Ojciec Święty, i one były umieszczane na oficjalnej korespondencji ze stolicy apostolskiej do momentu wyboru nowego papieża.

Dokumentacja wydarzeń

Wiele z prezentowanych znaczków stanowi dokumentację różnych wydarzeń, w tym pielgrzymek papieskich, spotkań z młodzieżą i innych ważnych momentów w pontyfikacie Jana Pawła II. Jak podkreśla filatelista, jeszcze nie wszystkie udało mu się zebrać, ponieważ niektóre wydano raptem po 300 sztuk, nie są już dostępne na rynku i nie wiadomo, kto jest w posiadaniu tych egzemplarzy. Wskazuje też na ciekawostkę związaną z wizytą papieską na Kaplicówce. – To była wizyta nieoficjalna, nie na zaproszenie władz centralnych, tylko samorządu lokalnego. W związku z tym Poczta Polska, będąca w zarządzie władz centralnych, nie wydała znaczków z Janem Pawłem II. Za to wydała je poczta watykańska i na nich nie jest napisane: Skoczów, ale Polonia i Czechy – zauważa. W 2014 r. Watykan i Polska wspólnie wyemitowały znaczek dotyczący kanonizacji Jana Pawła II i on w 2014 r. zdobył światową sławę filatelistyczną.

Utrwalają pamięć

Wystawa jest czynna do końca maja. Zorganizowały ją Muzeum im. Gustawa Morcinka w Skoczowie oraz Starostwo Powiatowe w Cieszynie. Wernisażowi towarzyszył koncert Mateusza Wojtasa, młodego organisty, dyrygenta. Odwiedzający muzeum mogą otrzymać za darmo broszurę: „W 30. rocznicę nawiedzenia Śląska Cieszyńskiego przez Jana Pawła II” wydaną przez Powiat Cieszyński. Jak podkreśla starosta cieszyński Janina Żagan, która w 1995 r. z ramienia Urzędu Miejskiego w Skoczowie stała na czele komitetu organizacyjnego wizyty, zależy im, żeby przypomnieć tamte wydarzenia i utrwalić pamięć o Ojcu Świętym w sercach ludzi. Publikacja jest dostępna bezpłatnie w parafiach powiatu i starostwie.

Ojciec Święty 22 maja 1995 r. oprócz Skoczowa odwiedził także Żywiec i Bielsko-Białą. 22 maja br. bp Roman Pindel sprawował Mszę św. dziękczynną w konkatedrze, a bp Piotr Greger – w bielskim kościele NSPJ. W Skoczowie są organizowane wystawy, spotkania i koncerty, szczególnie w ramach Festiwalu Musica Sacra (koncert Marcina Wyrostka z zespołem Dla Ciebie mamo 25 maja o godz. 19 w kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła). 1 czerwca o godz. 10.30 biskupi z wiernymi będą dziękować za 30. rocznicę papieskiej wizyty na diecezjalnej pielgrzymce na Kaplicówkę pod hasłem: „Zachowajcie słowo Jezusa”. Homilię wygłosi ks. Marek Studenski. Z okazji Dnia Dziecka przygotowano atrakcje dla dzieci. Będzie te uwielbienie Pana i agapa.