Reklama

IV Międzynarodowa Konferencja „Kultura i Prawo”

Wolność religijna w państwach środkowoeuropejskich

W dniach 1-2 września br. w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim odbyło się sympozjum nt. „Religia i wolność religijna w Europie Środkowowschodniej w perspektywie integracji europejskiej”, zorganizowane w ramach IV Międzynarodowej Konferencji „Kultura i Prawo”. Szczególną okazją przygotowania spotkania była 10. rocznica podpisania Konkordatu między Stolicą Apostolską i Polską.

Niedziela lubelska 40/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wśród członków komitetu honorowego konferencji znaleźli się: Prymas Polski, kard. Józef Glemp, nuncjusz apostolski, abp Józef Kowalczyk, abp Józef Życiński i ambasador RP przy Stolicy Apostolskiej, Hanna Suchocka. Komitet naukowy tworzyli m.in.: rektor KUL ks. prof. Andrzej Szostek, dziekan Wydziału Prawa KUL, bp Andrzej Dzięga oraz ks. prof. Józef Krukowski - przewodniczący Wydziału Nauk Prawnych Towarzystwa Naukowego KUL. W komitecie organizacyjnym, bezpośrednio odpowiedzialnym za przygotowanie konferencji, znaleźli się m.in. ks. prof. Józef Krukowski i ks. dr Mirosław Sitarz. W konferencji uczestniczyli prawnicy z kilkunastu krajów europejskich, reprezentujący środowiska kościelne i uniwersyteckie Polski, Niemiec, Węgier, Ukrainy, Czech, Słowacji, Białorusi, Litwy i Słowenii. Wykłady i dyskusje toczyły się głównie wokół problemu wolności religijnej w poszczególnych krajach Europy.

Polska

Reklama

Specyfikę polskich regulacji prawnych dotyczących wolności religijnej omówił ks. prof. Józef Krukowski. W jego ocenie historyczną koniecznością stało się zerwanie przez państwo demokratyczne z zasadami i metodami, jakimi kierowały się władze komunistyczne wobec religii. Mimo nacisku ideologii ateistycznej zdecydowana większość polskiego społeczeństwa (ok. 90 proc.) zachowała wiarę w Boga i deklarowała przynależność do Kościoła katolickiego. Prace legislacyjne zmierzały w tym kierunku, aby poszanowanie praw większości wyznaniowej nie spowodowało dyskryminacji mniejszości. Współczesne państwo polskie jest demokratycznym państwem świeckim, które respektuje uniwersalne wartości etyczne zakorzenione w chrześcijańskim dziedzictwie narodu. Relacje między państwem a Kościołem regulują m.in. normy wpisane do Konstytucji z 2 kwietnia 1997 r. oraz Konkordat z 28 lipca 1993 r. zawarty ze Stolicą Apostolską, a także szereg tzw. ustaw okołokonkordatowych. Chociaż Kościół katolicki w Polsce pod względem socjologicznym jest Kościołem większościowym, to zasady prawne zostały tak skonstruowane, iż w sensie prawnym nie jest on Kościołem uprzywilejowanym.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Węgry

Węgry (ok. 70% wierzących) mają zagwarantowaną neutralność światopoglądową państwa, ale zasada rozdziału Kościoła i państwa nie wyklucza współpracy obu instytucji. Specyfiką węgierskich traktatów ze Stolicą Apostolską jest ich techniczny charakter, w unormowaniach brak jest jakichkolwiek pryncypialnych deklaracji. Konstytucja, która gwarantuje każdemu obywatelowi wolność myśli, sumienia i religii, zarówno jej wyboru jak i praktykowania indywidualnie oraz publicznie, zachowuje prawo każdego obywatela do niepodawania swojej przynależności religijnej. Kościoły mają prawo do oferowania nauki religii w szkołach publicznych, ale oceny z religii nie są odnotowywane na szkolnych świadectwach, a pensje katechetom wypłaca Kościół..

Ukraina

Reklama

Największym problemem, który nie sprzyja wolności religijnej na Ukrainie, jest rozstrzyganie przez czynniki państwowe konfliktowych sytuacji między nowymi formacjami kościelnymi, które starają się zaistnieć i zakorzenić w społeczeństwie. Trudno mówić o atmosferze wolności religijnej i wzajemnym poszanowaniu pomiędzy poszczególnymi wyznaniami chrześcijańskimi, skoro dominuje zasada: „Kto nie jest z nami, ten przeciwko nam”. Społeczeństwo ukraińskie nie pozbyło się jeszcze myślenia kategoriami totalitarnymi. Z tego powodu religia często staje się elementem manipulacji politycznych. Ponadto bardzo słabo jest rozwinięta w narodzie ukraińskim religijność indywidualna oraz znajomość zasad wiary, co zwykle jest sprzęgnięte z wartościami demokratycznymi. Jednak daje się zauważyć coraz większe zainteresowanie religią. W 1991 r. ustanowiono bardzo ważne prawo o wolności sumienia oraz organizacjach religijnych, które do dziś funkcjonuje, regulując stosunki religijne między Kościołem a państwem oraz jest gwarantem wolności religijnej.

Czechy

W Czechach tylko 32 % mieszkańców deklaruje przynależność do Kościołów. W 1990 r. odnowiono stosunki dyplomatyczne ze Stolicą Apostolską, ale w maju 2003 r. parlament nie zgodził się na ratyfikację Konkordatu. Od stycznia 2002 r. obowiązuje tzw. nowa ustawa o Kościołach. Republika Czeska gwarantuje Kościołowi katolickiemu możliwość swobodnego, niezależnego działania zgodnie z jego apostolskim posłannictwem, regulowania swoich spraw wewnętrznych oraz powoływania swoich duchownych. Zawarcie małżeństwa kościelnego niesie za sobą konsekwencje cywilno-prawne. Nie zostały jednak ostatecznie rozwiązane kwestie majątkowe.

Słowacja

Na Słowacji katolicy stanowią ok. 80% wierzących. Państwo gwarantuje równość obywateli. Stosunki państwo - Kościół reguluje konstytucja, dwie umowy zawarte ze Stolicą Apostolską oraz ustawy o wolności wyznawania wiary, o rejestracji Kościołów i związków wyznaniowych. W preambule słowackiej konstytucji znalazł się zapis o poszanowaniu dziedzictwa Świętych Cyryla i Metodego. Konstytucja gwarantuje wolność religijną w wymiarze indywidualnym i instytucjonalnym. Oznacza to poszanowanie autonomii Kościołów przez państwo, które nie ingeruje w ich wewnętrzne sprawy.

Białoruś

Prawo Republiki Białorusi o wolności sumienia i organizacjach religijnych wprawdzie gwarantuje prawa każdego do wolności sumienia i wyznania, równości wobec prawa niezależnie od wyznawanej religii oraz równości religii wobec prawa, jednak w praktyce uprzywilejowaną pozycję przyznaje Cerkwi prawosławnej. Ustanowiony przez prezydenta państwowy wydział ds. wyznań prowadzi nie tylko rejestr organizacji religijnych, ale przeprowadza kontrole podmiotów kościelnych. Urząd ten ma praktycznie nieograniczone kompetencje w sprawach Kościoła i decyduje m.in. o udzielaniu pozwoleń na pracę dla księży obcokrajowców.

Litwa

Litwa w 2000 r. zawarła trzy układy ze Stolicą Apostolską: o współpracy w obszarze edukacji i kultury, o prawnych aspektach wzajemnych relacji oraz o duszpasterstwie wojskowym. Dla obu stron traktatów ważna jest zasada wolności sumienia i wyznania, jak też moralny, kulturowy i historyczny wkład Kościoła katolickiego w życie narodu litewskiego. Katolicy stanowią tam największą wspólnotę wyznaniową spośród uznanych na Litwie Kościołów. Wszelkie relacje państwo - Kościół opierają się na zasadzie niezależności i autonomii oraz współdziałania w obszarze duchowym i materialnym, wg potrzeb jednostek i społeczności. Główne dziedziny tej współpracy to edukacja, kultura, rodzina, sprawy socjalne, ochrona moralności publicznej i godności człowieka.

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zmarły papież Franciszek był jasnogórskim pielgrzymem

2025-04-21 11:09

[ TEMATY ]

Jasna Góra

śmierć Franciszka

Karol Porwich/Niedziela

Zmarły dziś papież Franciszek to jasnogórski pielgrzym. W Narodowym Sanktuarium Polaków, podczas jedynej tu pielgrzymki, zachęcał, by nieustanie przychodzić do Maryi, Tej która wskazuje drogę do Chrystusa „i pomaga tkać w życiu pokorną i prostą treść Ewangelii”. W 2016 roku pod przewodnictwem papieża Franciszka odbyło się na Jasnej Górze narodowe dziękczynienie za chrzest Polski w 1050. rocznicę. Pielgrzymka ta była też osobistym życzeniem Franciszka i wypełnieniem pragnienia Pawła VI, któremu przyjazd na Millenium uniemożliwiły ówczesne władze.

Podziel się cytatem Franciszek nawiązał w homilii do 1050. rocznicy Chrztu Polski. Powiedział, że wspaniale jest podziękować Bogu, który podążał z polskim narodem i towarzyszył mu w wielu sytuacjach. Papież podkreślał również, że Bóg jest konkretny i przebywa z ludźmi w konkretnych sytuacjach: - Także Wasza historia, uformowana przez Ewangelię, Krzyż i wierność Kościołowi, była świadkiem pozytywnego wpływu autentycznej wiary, przekazywanej z rodziny do rodziny, z ojca na syna, a zwłaszcza przez matki i babcie, którym trzeba bardzo dziękować - mówił wówczas Franciszek.
CZYTAJ DALEJ

Lista kardynałów uprawnionych do udziału w konklawe

2025-04-21 14:43

[ TEMATY ]

konklawe

Grzegorz Gałązka

Po śmierci Franciszka jego następcę wybierze zgromadzenie kardynałów, zwane konklawe, choć w tej chwili nie wiadomo, jak to będzie wyglądało w praktyce, gdyż liczba uprawnionych do tego purpuratów wynosi obecnie 135, podczas gdy - zgodnie z obowiązującymi przepisami - nie może ona przekraczać 120. Być może nastąpi doraźna lub trwała zmiana tego ustawodawstwa, ale na razie sytuacja jest nietypowa.

Oto bieżący alfabetyczny wykaz kardynałów elektorów, czyli poniżej 80. roku życia:
CZYTAJ DALEJ

Nie żyje ks. prof. Marek Jagodziński

2025-04-21 19:04

[ TEMATY ]

śmierć

śmierć księdza

Foto: ks. S. Piekielnik / www.diecezja.radom.pl

Ks. prof. Marek Jagodziński

Ks. prof. Marek Jagodziński

W wieku 69 lat zmarł dzisiaj rano w Końskich ks. prof. Marek Jagodziński, kapłan diecezji radomskiej, pracownik Katedry Teologii Prawosławnej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II i członek Międzynarodowej Komisji Teologicznej. Kapłan pomagał Stolicy Świętej, w szczególności Kongregacji Nauki Wiary, w studiowaniu ważniejszych kwestii doktrynalnych.

Ks. Marek Wiesław Jagodziński urodził się 29 stycznia 1956 w Klimontowie Sandomierskim. W 1982 ukończył studia w Wyższym Seminarium Duchownym w Sandomierzu z tytułem magistra teologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i przyjął święcenia kapłańskie. W 2000 uzyskał licencjat. Doktorat obronił w 2001. Habilitował się w 2009. W 2016 otrzymał tytuł naukowy profesora nauk teologicznych.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję