W kazaniu, abp Budzik nawiązał do 300. rocznicy koronacji cudownej ikony z Częstochowy. Przypominając wiernym historie kultu Matki Bożej Jasnogórskiej, zwrócił uwagę na związek pomiędzy tamtym wydarzeniem a ówczesną diecezją chełmską, której archidiecezja lubelska jest następczynią. Zgodę na koronację cudownego obrazu uzyskano z pomocą ówczesnego nuncjusza apostolskiego, Girolamo Grimaldiego. – „Sam zamierzał dokonać uroczystego aktu koronacji, jednak na wskutek przeszkód, powierzył ten obowiązek biskupowi chełmskiemu, Krzysztofowi Szembekowi” – tłumaczył hierarcha.

Metropolita lubelskie odniósł się także do wydanego niedawno dokumentu Konferencji Episkopatu Polski nt. patriotyzmu. Zauważył, że u podstaw patriotycznych postaw leży Ewangelia – „Nie od dziś, Kościół naucza, że patriotyzm jest naszym obowiązkiem, a obowiązek ten wypływa z IV przykazania Bożego” – powiedział abp Budzik. Przestrzegł jednak przed bałwochwalczym traktowaniem pojęcia Ojczyzny –„Obowiązuje nas szacunek i kultura, a także zdrowy dystans do samego siebie i własnych osiągnięć. Nie możemy zagubić tych wartości wyrosłych z Ewangelii i kształtujących nasze tysiącletnie dzieje” – nauczał metropolita lubelski.

W lubelskiej archikatedrze razem z wiernymi modlili się także przedstawiciele lokalnych władz samorządowych: Prezydent miasta Lublina dr Krzysztof Żuk, wojewoda lubelski dr hab. Przemysław Czarnek oraz marszałek województwa lubelskiego Sławomir Sosnowski.

Po Eucharystii, zebrani udali się na Plac Zamkowy, gdzie miały miejsce dalsze uroczystości państwowe, w tym pośmiertne przekazanie Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski Władysławowi Cholewie - Delegatowi Rządu II Rzeczpospolitej na województwo lubelskie w latach 1941-44. Order odebrali córka i wnuk lubelskiego wojewody z okresu II wojny światowej.

Po uroczystościach państwowych rozpoczął się trzeciomajowy piknik rodzinny, podczas którego ponad 250 par zatańczyło tradycyjnego poloneza.