Reklama

Wykłady otwarte w seminarium

„Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mego”

Niedziela toruńska 22/2007

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ostatni tegoroczny wykład otwarty z cyklu „Testament Jezusa Chrystusa Siedem ostatnich słów z krzyża odczytane dzisiaj” odbył się 16 maja w auli toruńskiego Wyższego Seminarium Duchownego. Jako prelegent wystąpił bp Andrzej Suski, ordynariusz toruński, Wielki Kanclerz Wydziału Teologicznego UMK. Tytuł jego wystąpienia brzmiał: „Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mego! (Łk 23, 46)”.
- Przekaz orędzia o Jezusie nie wiódł po linii chronologicznej, od narodzenia i dzieciństwa, przez działalność publiczną po mękę, śmierć i zmartwychwstanie - zauważył na początku Biskup Andrzej. - Najpierw trzeba było wyjaśnić odbiorcom gorszący w powszechnym mniemaniu fakt śmierci krzyżowej. Nic zatem dziwnego, że w pierwszej fazie głoszenia Dobrej Nowiny kerygmat sprowadzał się przede wszystkim do opowieści o wydarzeniach paschalnych. Dopiero potem podejmowane były inne fakty z życia Jezusa.
Ksiądz Biskup podjął na początku problem różnicy, jaka w kwestii ostatnich słów Jezusa na krzyżu zachodzi pomiędzy Ewangeliami synoptycznymi, czyli w relacjach św. Mateusza (Mt 27, 45-50), św. Marka (Mk 15, 33-37) i św. Łukasza (Łk 23, 44-49). U dwóch pierwszych ewangelistów czytamy, iż Jezus zawołał „Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił?”, po czym jeszcze raz „zawołał donośnym głosem i wyzionął ducha”. Według Łukasza, ostatnie słowa Jezusa brzmiały: „Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mojego”. Skąd ta różnica? Stąd, że w doborze treści ewangeliści kierowali się własnymi preferencjami i nie jest błędem mówienie o teologii św. Mateusza, św. Marka czy św. Łukasza.
Co zatem chciał nam przekazać św. Łukasz, odnotowując takie właśnie Jezusowe wołanie skierowane do Ojca? Pragnął jeszcze raz zaakcentować tyle razy obecny w jego dziele motyw Ojca.
W Łukaszowym opisie ostatnich chwil Jezusa widzimy potrójne tło: a) znaki towarzyszące śmierci, b) modlitwę samego Jezusa i Jego śmierć, c) skutki tej śmierci, objawiające się w reakcjach świadków.
Wśród znaków widzimy zjawisko naturalne - zaćmienie słońca. Skądinąd wiemy, że na pewno w tym czasie nie mogło ono mieć miejsca, więc należy przypuszczać, iż Łukaszowi chodzi tu raczej o inne zjawisko - może burzę piaskową, która ograniczyła mocno widoczność? Tak czy owak - przywołany przez św. Łukasza znak ma tutaj wymowę apokaliptyczną i wskazuje, że właśnie nadeszły ostatnie dni: w momencie śmierci Jezusa rozpoczynają się czasy eschatologiczne.
Drugi znak, rozdarcie zasłony w świątyni, symbolizuje koniec starotestamentowego kultu. Odtąd nie tylko Żydzi, ale i wszyscy pozostali ludzie mają dostęp do Boga, a dostęp ten zależy nie od faktu narodzenia i przynależności do narodu wybranego, lecz od wewnętrznego nawrócenia.
W jaki sposób umiera Jezus? Czy Jego śmierć nie ma przypadkiem w sobie czegoś z fatum, z którym musi się On - czy chce, czy nie chce - pogodzić? W ostatniej chwili życia Jezus modli się słowami Psalmu 31 (Ps 31, 6). Był on odmawiany przez Żydów na zakończenie dnia jako modlitwa wieczorna. Miał charakter lamentacyjny; opisywał uczucia człowieka opuszczonego przez wszystkich, który przybył do świątyni, by szukać pomocy u Boga. Mimo tragizmu sytuacji, człowiek ów pozostaje ufny wobec Boga; przepełnia go pewność, iż On go wybawi. W psalmie tym nie znajdujemy ani cienia akceptacji dla śmierci, czy śladu pogodzenia się z nieodwołalnym losem. Psalm ten nie jest typową modlitwą umierającego. Takim uczynił go dopiero Jezus, który umierał dobrowolnie, w pełni akceptując to, co się z Nim działo. Aby to jeszcze bardziej uwypuklić, św. Łukasz dokonał nawet pewnej przeróbki, zmieniając czasownik z przyszłej formy „oddam” na teraźniejszą: „oddaję”. W psalmie nie znajdziemy też słowa „Ojcze” - dodaje je Łukasz, kontynuując w ten sposób tradycję wielu takich momentów w swej Ewangelii (Łk 2, 49; 9, 26; 10, 21-22 i in.).
Motyw Ojca ujawnia się też u Łukasza z całą mocą, począwszy od Ostatniej Wieczerzy, we wszystkich wydarzeniach paschalnych. Św. Łukasz pokazuje, jak rękami Żydów i pogan, wbrew ich intencjom, realizuje się tu wola Ojca. W napisanych przez niego Dziejach Apostolskich znajdziemy fragment, który wprost ukazuje taki właśnie sposób interpretowania wydarzeń. „Zeszli się bowiem rzeczywiście w tym mieście przeciw świętemu Słudze Twemu, Jezusowi, którego namaściłeś, Herod i Poncjusz Piłat z poganami i pokoleniami Izraela, aby uczynić to, co ręka Twoja i myśl zamierzyły”.
Św. Łukasz ukazuje też reakcje naocznych świadków śmierci Jezusa. Sposób, w jaki Jezus umierał, wywarł na nich wielkie wrażenie. Czytamy, że obecny przy krzyżu rzymski setnik „oddał chwałę Bogu i powiedział: «Istotnie, człowiek ten był sprawiedliwy»”. Widać, że coś się dokonało w sercu tego człowieka. Użyte przez niego określenie „sprawiedliwy” oznaczało tutaj „prawy”, „święty”, a zatem słowa setnika były wyznaniem wiary w wyjątkowość Jezusa. Znacząca była też reakcja tłumów, które zobaczywszy, co się stało, „wracały, bijąc się w piersi”. Zaskakuje natomiast powściągliwa reakcja znajomych Jezusa, których św. Łukasz umieścił z dala od krzyża, skąd przypatrywali się przebiegowi wydarzeń. Stojąc w pewnej odległości, spełnili rolę obiektywnych świadków.
- Jaka jest wymowa tego fragmentu Łukaszowej Ewangelii? - zapytał na koniec Ksiądz Biskup. - Chciał on ukazać, że śmierć Jezusa dała początek czasom eschatologicznym. Jezus umarł dobrowolnie, świadomie, pokładając całkowitą ufność w Ojcu. Dał w ten sposób wzór pierwszym chrześcijańskim męczennikom (św. Szczepan i in.), którzy - już wkrótce - szli na śmierć za wiarę, naśladując sposób, w jaki umierał ich Mistrz i Zbawiciel.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2007-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zanim na boisku, najpierw przy ołtarzu

2024-06-15 09:35

ks. Łukasz Romańczuk

Do Brzegu przyjechały drużyny piłkarskie LSO z Archidiecezji Wrocławskiej, a także jedna z diecezji świdnickiej. Na boisku Stadionu Miejskiego w Brzegu, gdzie na co dzień trenuje Stal Brzeg do rywalizacji przystąpili zarówno ministranci jak i lektorzy i ceremoniarze. Zanim rozpoczęły się rozgrywki sportowe, wszyscy spotkali się na Eucharystii w kościele pw. Miłosierdzia Bożego.

Mszy świętej przewodniczył bp Maciej Małyga, który w homilii nawiązał do czytań mszalnych, w których Eliasz nakłada płaszcz Elizeuszowi. Wskazując na ten moment w Piśmie Świętym hierarcha porównał przekazanie płaszcza prorockiego do nałożenia koszulki piłkarskiej. To duża odpowiedzialność, wymagająca dyscypliny i zaangażowania. To powierzone zadanie, które należy wykonywać sumiennie i uczciwie. W związku z tym nie zabrakło także odniesienia do postawy fair-play zarówno na boisku piłkarski, jak i w życiu codziennym.

CZYTAJ DALEJ

Czy Nowy Adam ma płeć? - rozmowa z kard. Grzegorzem Rysiem

2024-06-14 10:22

[ TEMATY ]

kobiecość

męskość

Kard. Grzegorz Ryś

ideały

Episkopat News/ flickr.com

Kościół jest celem krytyki ze strony ruchów społecznych, aktywistów genderowych i polityków, bo postawiono mu zarzut bycia okrutnym patriarchatem - systemem męskiej dominacji opartej na przemocy wobec ludzi słabszych i odmiennych. Kto jest tu wzorem dla mężczyzn? Czy Maryja ma komplementarny męski ideał czy on wymaga dziś odkrycia? Rozmawia to tym Małgorzata Bilska z kard. Grzegorzem Rysiem, metropolitą łódzkim oraz historykiem Kościoła.

Małgorzata Bilska: Coraz głośniej debatuje się publicznie o zagubieniu mężczyzn. Jest ono owocem programowej krytyki patriarchatu (system męskiej władzy) i zachowań mężczyzn (typ „macho”, dominator stosujący przemoc) przez ruch gender. Od dekad ma on wspólny cel - obalić patriarchat bez rozlewu krwi, metodą soft power; zastąpić go płynnie pozornie neutralną, de facto neopogańską „kulturą kobiecą”... Stolica Apostolska od Soboru Watykańskiego II uznaje równość płci za „znak czasu”. Potępia dyskryminację kobiet, panowanie mężczyzn interpretuje jako skutek grzechu w raju. Nie idzie jednak za tym refleksja nad katolickim wzorcem męskości, nad ideałem z Ewangelii! Kto jest komplementarny do Maryi? Jaka jest męska natura? Kobieta jest przecież od lat opisywana od A do Z! Chcąc sprawdzić stan świadomości, spytałam o to kilkunastu katolików (kilku świeckich, kilku księży, kilku biskupów). No i wiem, że nic nie wiem... Świeccy w większości wskazali na Jezusa, księża na Józefa. Jak jest?

CZYTAJ DALEJ

Papież zachęca dziś do pamięci o osobach starszych

2024-06-15 17:09

[ TEMATY ]

papież Franciszek

Grzegorz Gałązka

„Jakże często odrzuca się osoby starsze, pozostawiając je samym sobie, co staje się prawdziwą ukrytą eutanazją!” - czytamy w dzisiejszym tweecie papieskim. Takie słowa odnoszą się do obchodzonego właśnie 15 czerwca Światowego Dnia Świadomości Znęcania się nad Osobami Starszymi. ONZ zatwierdziła tę datę w 2011 r.

Tweet Franciszka dalej zaznacza, iż wspomniane pozostawienie osób starszych samym sobie „to rezultat owej kultury odrzucenia, która wyrządza tak wiele zła w naszym świecie”. Papież wskazuje następnie, że „wszyscy jesteśmy wezwani do przeciwdziałania tej toksycznej kulturze odrzucenia”.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję