8 marca 1966 r. pod przewodnictwem Prymasa Polski, kard. Stefana
Wyszyńskiego, odbyło się kolejne posiedzenie Komisji Głównej Episkopatu
Polski.
Odczytano - zanotował w swych zapiskach Prymas Tysiąclecia
- obydwa listy bp. Choromańskiego do Premiera i jego odpowiedź. Na
tym tle wymiana poglądów. Bp Klepacz daje naświetlenie polityczne
zagadnienia. Rząd w Polsce jest tworem komunistycznym ZSRR i bazuje
na tym tle. Dla swojej egzystencji Rząd musi bronić się. Nasze argumenty
mają znaczenie tylko dla społeczeństwa, a nie dla Rządu. Dla Rządu
wszystko inne jest podtekstem, nawet Ziemie Zachodnie i granice -
istotna jest obrona stanowiska. Polemizowanie z p. Cyrankiewiczem
jest nieskuteczne, gdyż tych Panów nic nie uspokoi. Dąży się do obniżenia
wartości Episkopatu i i zaczyna się walka z Episkopatem. Uderzenie
w biskupów polskich, że pobierają pieniądze z Fuldy, jest próbą obniżenia
autorytetu biskupów polskich. Abp Kominek daje dłuższy wywód oceny
sytuacji: 1. Trzeba bronić jedności Episkopatu; 2. Trzeba bronić
Prymasa Polski. Abp Wojtyła: 1. Rząd chce utrzymać nas w stanie oskarżenia;
2. Panuje znużenie w społeczeństwie nagonką na Episkopat; 3. Koła
społeczeństwa dzielą się według tego, co ich to kosztowało (np. nauczycielstwo,
które musiało być wykonawcą nacisków Rządu); 4. Czy pozostawić Rządowi
ostatnie słowo? Trzeba dać odpowiedź. Bp Klepacz jest zdania, że
to nie przesądza, gdyż dadzą odpowiedź, w której żadne argumenty
nie będą miały znaczenia.
Po obiedzie przygotowałem dwa projekty listów - do Wł.
Gomułki i do premiera Cyrankiewicza. Bp Klepacz jest zdania, że obydwa
listy należy wysłać. Szczegóły wymagają poprawek. Abp Kominek uważa,
że obydwa listy są przejawem umiaru i heroizmu Prymasa, po takiej
kampanii prasowej. Wypowiadam się za wysłaniem. To samo bp Jop i
abp Baraniak. Bp Choromański jest przeciwny wysłaniu listu do p.
Gomułki. Natomiast list do Premiera należy wysłać. Abp Wojtyła mówi,
że dotychczas nie odezwał się Prymas. Są podstawy, by odezwał się
Prymas Polski w sposób osobisty i społeczny. Bp Dąbrowski mowi, że
na zebraniach POP już mówiono o rozmowie Prymasa Polski z p. Gomułką.
Biskup jest zdania, że należy wysłać krótki list do Premiera jako
odpowiedź na List Premiera do Biskupów. List ten otrzymali wszyscy
biskupi, ale nie przesłano go Prymasowi Polski. Przyjęto, że list
do Wł. Gomułki i Rady Państwa w ciągu tygodnia.
Jedna sprawa w tej notatce wymaga dopowiedzenia. Jednym
z punktów ataku Rządu było rozpowszechnianie wiadomości zamieszczonej
w jednym z niemieckich czasopism na temat wsparcia finansowego, jakiego
udzielał Episkopat niemiecki polskim biskupom. Otóż, niemiecki dziennikarz
pisał o Konferencji Episkopatu niemieckiego, którego siedziba mieściła
się w Fuldzie. W artykule wspomniał, że niemieccy biskupi w ramach
pomocy międzykościelnej wspomagali Episkopat Polski, nie pisząc całej
prawdy i sugerując, iż niemieccy biskupi bezpośrednio przekazują
pieniądze biskupom polskim i to w ilościach, które zapewniają stałe
ich utrzymanie. Tę informację do walki z Kościołem wykorzystały komunistyczne
władze.
W rzeczywistości chodziło o to, że polscy biskupi otrzymali
w czasie kilkumiesięcznego pobytu na Soborze wsparcie ze strony Watykanu,
ponieważ władze polskie przyznały im zaledwie po pięć dolarów. Dla
młodszych czytelników wyjaśnienie: przez granicę można było przewieźć
tylko tyle obcej waluty, ile przyznały władze administracyjne. Pieniądze
te pochodziły od bogatych Episkopatów, m.in. od biskupów niemieckich.
Pomóż w rozwoju naszego portalu